Karmel amoniakalno-siarczynowy - E150d
Zdecydowana większość dostępnych w sklepach artykułów spożywczych zawiera w sobie różne chemiczne dodatki. W składzie poszczególnych produktów znaleźć można m.in. barwniki, dzięki którym dane wyroby prezentują się bardziej smakowicie. Jedną z substancji odpowiedzialną za nadanie żywności odpowiedniego koloru jest E150d, czyli karmel amoniakalno-siarczanowy. Związek ten odpowiada m.in. za wygląd wielu wyrobów cukierniczych oraz napojów. Czy jednak E150d jest dobry dla naszego zdrowia? Do wytworzenia których konkretnie wyrobów stosuje się karmel amoniakalno-siarczanowy?
E150d karmel amoniakalno-siarczanowy – co to?
Karmel amoniakalno-siarczanowy, oznaczany na opakowaniach produktów specjalnym symbolem E150d, to naturalny barwnik modyfikowany chemicznie, który otrzymuje się przez podgrzanie cukrów (glukozy, fruktozy, dekstrozy, sacharozy) w obecności związków amoniaków oraz kwasu siarkowego. Substancja przybiera postać brązowej (czasem nawet czarnej) cieczy o specyficznym gorzkim smaku. Barwnik ten bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. E150d dodawany jest do żywności przede wszystkim do nadania jej ciemniejszej barwy. Zdarza się jednak, że karmel spełnia również funkcję emulgatora i pomaga zapobiegać utlenianiu się niektórych składników aromatyzujących (głównie w butelkowanych napojach).
E150d – w jakich produktach występuje?
Karmel amoniakalno-siarczanowy znajduje bardzo szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym. E150d znaleźć można w składzie następujących produktów spożywczych:
• napoje bezalkoholowe,
• kandyzowane owoce i warzywa,
• wyroby cukiernicze,
• lody,
• sery topione,
• gotowe sosy,
• musztarda,
• pasty rybne,
• wędzone ryby,
• zupy instant,
• napoje o niskim stężeniu alkoholu,
• chleb słodowy,
• piwo,
• ocet,
• whisky,
• wino,
• dżemy i galaretki owocowe,
• pasztety i kiełbasy.
E150d karmel amoniakalno-siarczynowy – czy jest szkodliwy?
E150d jest substancją, którą Unia Europejska dopuszcza do użycia w produkcji artykułów spożywczych. Dietetycy zalecają jednak ostrożnie podchodzić do wyrobów, zawierających karmel amoniakalno-siarczanowy. Badania wykazały bowiem, że substancja ta jest toksyczna dla krwi szczurów, a w organizmie królików hamuje metabolizm witaminy B6. Nie dowiedziono jednak, by barwnik powodował u ludzi pojawienie się jakichkolwiek stanów chorobowych. Wiadomo natomiast, że spożyty w nadmiarze E150d jest w stanie wywołać takie reakcje organizmu jak nadpobudliwość oraz rozwolnienie. Według obowiązujących przepisów dzienne dopuszczalne spożycie karmelu amoniakalno-siarczynowego wynosi 20mg/kg masy ciała.
E150d a inne dodatki chemiczne
Karmel amoniakalno-siarczynowy często występuje w produktach wraz z następującymi dodatkami chemicznymi: • E160c – ekstrakt z papryki (kapsantyna)
• E162 – czerwień buraczana (betanina)
• E172 – tlenki i wodorotlenki żelaza
• E302 – askorbinian wapnia
• E330 – kwas cytrynowy
• E472a – mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych estryfikowane kwasem octowym
• E508 – chlorek potasu
• E559 – krzemian glinu
• E900 – dimetylopolisiloksan.
E150d na tle innych barwników
Warto zdawać sobie sprawę, że karmel amoniakalno-siarczynowy nie jest jedynym karmelem używanym do barwienia żywności. Oprócz niego rozróżnia się jeszcze trzy inne substancje koloryzujące, jakie uzyskuje się przez palenie cukru w obecności odpowiednich związków chemicznych. E150d często bywa nazywany karmelem klasy IV. Inne barwniki z grupy substancji koloryzujących E150 to: • karmel prosty (I klasy) E150a – barwnik pieczywa, coli, czekolad, jogurtów, dżemów i lodów;
• karmel zasadowo-siarczynowy (II klasy) E150b – używany do whisky, brandy, lodów i napojów mlecznych;
• karmel amoniakalny (III klasy) E150c – stosowany w czekoladach, herbatnikach, pieczywie, dżemach, marynatach i sosach.
Wojciech Chentkiewicz
