Borówki – gatunki, wartości odżywcze, zastosowanie

Borówki są popularne jako dodatek do deserów i wykorzystywane do przetworów. Rosną w wielu miejscach Polski i znane są ze swoich właściwości leczniczych.

Borówki cieszą się dużą popularnością ze względu na swój smak i właściwości prozdrowotne
Źródło zdjęć: © Shutterstock.com
Marlena Kostyńska

Borówki – gatunki

W Polsce w warunkach naturalnych możemy natknąć się na borówkę bagienną, borówkę halną, borówkę brusznicę i borówkę czarną. Popularna jest słodka borówka amerykańska, która została wprowadzona w kraju jako roślina uprawna.

Borówka bagienna, nazywaną też pijanicą lub łochynią, rośnie na torfowiskach i bagnach, kwitnie w okolicy maja i czerwca. Jej owoce zawierają witaminy i kwasy organiczne, a rozpylany przez jej kwiaty pyłek może powodować odurzenie.

Borówka halna występuje w polskich Tatrach; dawniej sądzono, że jest odmianą borówki bagiennej.

Borówka brusznica to inaczej borówka czerwona, powszechnie na terenie kraju funkcjonuje po prostu jako „borówka”. Owoce tej borówki mają gorzko-kwaskowaty smak i są wykorzystywane w sosach do mięs oraz jako dodatek do deserów.

Borówka czarna jest powszechnie używana jako roślina lecznicza i jadalna. Obok borówki amerykańskiej należy do najbardziej popularnych borówek w Polsce. Suszone owoce działają przeciwbiegunkowo i pomagają na zaparcia. Borówka czarna stosowana jest też przeciw pasożytom pokarmowym. Pomaga w stanach zapalnych układu moczowego i pokarmowego, ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwutleniające, dzięki czemu może zapobiegać powstawaniu nowotworów.

Uprawa borówki wysokiej (amerykańskiej) jest popularna w wielu krajach, w tym w Polsce, szczególnie ze względu na walory smakowe. Jej owoce są większe od owoców borówki czarnej, a chociaż podobne w smaku, nie zawierają brudzącego soku. Borówka wysoka jest źródłem wielu składników odżywczych.

Borówki – wartości odżywcze

Borówki dostarczająwitamin z grupy B, witaminę A i E, a także kwas foliowy. Spośród minerałów w borówkach znajduje się potas, wapń, fosfor, a także selen, cynk, miedź i mangan.

W borówkach można znaleźć dużo polifenoli, związków organicznych, które działają przeciwzapalnie, przeciwrakowo, zmniejszają ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia, przeciwdziałają odwodnieniu. Zawierają przeciwutleniacze, które opóźniają procesy starzenia organizmu, zmniejszają prawdopodobieństwo zachorowania na miażdżycę i choroby serca. Substancje czynne obniżają poziom złego cholesterolu.

Borówki bardzo dobrze wpływają na wzrok, poprawiają ukrwienie oka, zwiększają produkcję rodopsyny (barwnika znajdującego się w siatkówce). Napary i syropy na bazie borówki zwalczają infekcje układu oddechowego i kaszel, działają przeciwbólowo i uspokajająco. Świeże owoce pomagają w regulacji poziomu cukru we kwi.

Borówki – zastosowanie

Borówki są szczególnie rozchwytywane w sezonie na letnie owoce – dodawane są do ciast, jagodzianek, lodów, pierogów, knedli, makaronów czy zup, używa się ich do koktajli owocowych. Borówki najlepiej spożywać na surowo lub zaraz po rozmrożeniu, gdyż po obróbce termicznej tracą część swoich korzystnych dla zdrowia właściwości. Borówki świetnie nadają się też do konfitur, dżemów i soków, a także do produkcji nalewek, likierów i win. Można również sięgnąć po suszone borówki, która sprawdza się jako przekąska, dodatek do dań lub jako baza do naparów leczniczych.

Wybrane dla Ciebie
Seniorzy powinni jeść garść dziennie. Wzmacnia kości i stawy, pomaga obniżyć cholesterol
Seniorzy powinni jeść garść dziennie. Wzmacnia kości i stawy, pomaga obniżyć cholesterol
Ta kawa jest lepsza od pumpkin spice latte. Pomoże ci pozbyć się oponki
Ta kawa jest lepsza od pumpkin spice latte. Pomoże ci pozbyć się oponki
Ma delikatny smak z lekko orzechową nutą i mało ości. Wersja wędzona dostępna w korzystnej cenie
Ma delikatny smak z lekko orzechową nutą i mało ości. Wersja wędzona dostępna w korzystnej cenie
Mało kalorii, sporo białka, a i tak przegrywa z dorszem. Ta ryba powinna cię zainteresować
Mało kalorii, sporo białka, a i tak przegrywa z dorszem. Ta ryba powinna cię zainteresować
Dodaję do placków ziemniaczanych. Są pulchne i delikatne, ale z bardzo chrupiącą skórką
Dodaję do placków ziemniaczanych. Są pulchne i delikatne, ale z bardzo chrupiącą skórką
Weź z kuchennej szafki i postaw na parapecie. Problem z wilgocią na oknach zniknie
Weź z kuchennej szafki i postaw na parapecie. Problem z wilgocią na oknach zniknie
Wszyscy myślą, że to tylko nieprzydatny odpad. Ja wykorzystuję je częściej niż fusy po kawie
Wszyscy myślą, że to tylko nieprzydatny odpad. Ja wykorzystuję je częściej niż fusy po kawie
Wlej 3 łyżki do sałatki. Pomoże oczyścić organizm z toksyn i zregenerować wątrobę
Wlej 3 łyżki do sałatki. Pomoże oczyścić organizm z toksyn i zregenerować wątrobę
Syrop z cebuli może się schować. Ta mikstura ratuje odporność
Syrop z cebuli może się schować. Ta mikstura ratuje odporność
Tego absolutnie nie rób z pomidorami. Dietetyk przestrzega przed skutkami
Tego absolutnie nie rób z pomidorami. Dietetyk przestrzega przed skutkami
Chrup zamiast chipsów. Rozkręcą trawienie i wzmocnią serce
Chrup zamiast chipsów. Rozkręcą trawienie i wzmocnią serce
Stosuję na infekcje i jako dodatek do potraw. Siostra imbiru dziś o połowę taniej
Stosuję na infekcje i jako dodatek do potraw. Siostra imbiru dziś o połowę taniej