Borówki – gatunki, wartości odżywcze, zastosowanie

Borówki są popularne jako dodatek do deserów i wykorzystywane do przetworów. Rosną w wielu miejscach Polski i znane są ze swoich właściwości leczniczych.

Borówki cieszą się dużą popularnością ze względu na swój smak i właściwości prozdrowotne
Źródło zdjęć: © Shutterstock.com
Marlena Kostyńska
1

Borówki – gatunki

W Polsce w warunkach naturalnych możemy natknąć się na borówkę bagienną, borówkę halną, borówkę brusznicę i borówkę czarną. Popularna jest słodka borówka amerykańska, która została wprowadzona w kraju jako roślina uprawna.

Borówka bagienna, nazywaną też pijanicą lub łochynią, rośnie na torfowiskach i bagnach, kwitnie w okolicy maja i czerwca. Jej owoce zawierają witaminy i kwasy organiczne, a rozpylany przez jej kwiaty pyłek może powodować odurzenie.

Borówka halna występuje w polskich Tatrach; dawniej sądzono, że jest odmianą borówki bagiennej.

Borówka brusznica to inaczej borówka czerwona, powszechnie na terenie kraju funkcjonuje po prostu jako „borówka”. Owoce tej borówki mają gorzko-kwaskowaty smak i są wykorzystywane w sosach do mięs oraz jako dodatek do deserów.

Borówka czarna jest powszechnie używana jako roślina lecznicza i jadalna. Obok borówki amerykańskiej należy do najbardziej popularnych borówek w Polsce. Suszone owoce działają przeciwbiegunkowo i pomagają na zaparcia. Borówka czarna stosowana jest też przeciw pasożytom pokarmowym. Pomaga w stanach zapalnych układu moczowego i pokarmowego, ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwutleniające, dzięki czemu może zapobiegać powstawaniu nowotworów.

Uprawa borówki wysokiej (amerykańskiej) jest popularna w wielu krajach, w tym w Polsce, szczególnie ze względu na walory smakowe. Jej owoce są większe od owoców borówki czarnej, a chociaż podobne w smaku, nie zawierają brudzącego soku. Borówka wysoka jest źródłem wielu składników odżywczych.

Borówki – wartości odżywcze

Borówki dostarczająwitamin z grupy B, witaminę A i E, a także kwas foliowy. Spośród minerałów w borówkach znajduje się potas, wapń, fosfor, a także selen, cynk, miedź i mangan.

W borówkach można znaleźć dużo polifenoli, związków organicznych, które działają przeciwzapalnie, przeciwrakowo, zmniejszają ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia, przeciwdziałają odwodnieniu. Zawierają przeciwutleniacze, które opóźniają procesy starzenia organizmu, zmniejszają prawdopodobieństwo zachorowania na miażdżycę i choroby serca. Substancje czynne obniżają poziom złego cholesterolu.

Borówki bardzo dobrze wpływają na wzrok, poprawiają ukrwienie oka, zwiększają produkcję rodopsyny (barwnika znajdującego się w siatkówce). Napary i syropy na bazie borówki zwalczają infekcje układu oddechowego i kaszel, działają przeciwbólowo i uspokajająco. Świeże owoce pomagają w regulacji poziomu cukru we kwi.

Borówki – zastosowanie

Borówki są szczególnie rozchwytywane w sezonie na letnie owoce – dodawane są do ciast, jagodzianek, lodów, pierogów, knedli, makaronów czy zup, używa się ich do koktajli owocowych. Borówki najlepiej spożywać na surowo lub zaraz po rozmrożeniu, gdyż po obróbce termicznej tracą część swoich korzystnych dla zdrowia właściwości. Borówki świetnie nadają się też do konfitur, dżemów i soków, a także do produkcji nalewek, likierów i win. Można również sięgnąć po suszone borówki, która sprawdza się jako przekąska, dodatek do dań lub jako baza do naparów leczniczych.

Wybrane dla Ciebie

W Polsce wciąż niedoceniany. Zbija cukier, opóźnia starzenie i działa antynowotworowo
W Polsce wciąż niedoceniany. Zbija cukier, opóźnia starzenie i działa antynowotworowo
Wybierz zamiast bułki tartej. Mielone będą chrupiące jak marzenie
Wybierz zamiast bułki tartej. Mielone będą chrupiące jak marzenie
Używasz zamiast cukru? Może podwyższać ryzyko zawału serca i udaru mózgu
Używasz zamiast cukru? Może podwyższać ryzyko zawału serca i udaru mózgu
Biorę z kuchni i używam na grządki. Chwasty obumierają i długo nie odrastają, a warzywa są zdrowe
Biorę z kuchni i używam na grządki. Chwasty obumierają i długo nie odrastają, a warzywa są zdrowe
W PRL-u wszyscy się zajadali, a dziś unikamy. Dietetyk podkreśla, że to najzdrowsze dania
W PRL-u wszyscy się zajadali, a dziś unikamy. Dietetyk podkreśla, że to najzdrowsze dania
Dodaję do kawy łyżeczkę ciemnego proszku. Koncentracja poprawia się, a energia wskakuje poziom wyżej
Dodaję do kawy łyżeczkę ciemnego proszku. Koncentracja poprawia się, a energia wskakuje poziom wyżej
Doskonale regeneruje wątrobę i obniża cukier. W Polsce wciąż mało znany i nieużywany
Doskonale regeneruje wątrobę i obniża cukier. W Polsce wciąż mało znany i nieużywany
Dolewaj do sałatek i twarogu. Ulży wątrobie, a stawy nie będą bolały
Dolewaj do sałatek i twarogu. Ulży wątrobie, a stawy nie będą bolały
Po te krokiety ustawia się kolejka. Tak pyszne, że nawet teściowa prosi o dokładkę
Po te krokiety ustawia się kolejka. Tak pyszne, że nawet teściowa prosi o dokładkę
Te tanie ryby są zdrowe. Eksperci tłumaczą, dlaczego warto włączyć je do diety
Te tanie ryby są zdrowe. Eksperci tłumaczą, dlaczego warto włączyć je do diety
Jesz młode ziemniaki? Oto jak faktycznie działają na twój organizm
Jesz młode ziemniaki? Oto jak faktycznie działają na twój organizm
Czy można jeść banany na pusty żołądek? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Czy można jeść banany na pusty żołądek? Wyjaśnijmy to raz na zawsze