Zapomniane dania z ziemniaków
Ziemniaki należą do jednych z najtańszych produktów spożywczych. W polskich domach raczej rzadko ich brakowało, więc jeśli szukano pomysłów na sycący i tani obiad, to nic dziwnego, że właśnie one stanowiły jego podstawę. Wróćmy do zapomnianych dań z ziemniaków, które pochodzą z Podlasia czy też Lubelszczyzny, ale z pewnością znane są również w innych regionach naszego kraju. Ich nazwy oraz sposób przyrządzania niejednej osobie przywołają wspomnienia z dzieciństwa.
Prażucha ziemniaczana
Prażucha ziemniaczana to jedno z dań, które znane jest w całej Polsce, ale pod różnymi nazwami. Jedni znają je właśnie jako prażucha, inni – kulasza, a jeszcze inni – lemieszka, psiocha albo fuśka. W smaku danie to przypomina nieco kopytka, które jednak są jedną masą podawaną ze skwarkami i podsmażoną cebulką, a czasami też z sosem na bazie śmietany. Jak zrobić prażuchę ziemniaczaną?
Składniki:
- 1,5 kg ziemniaków,
- 6-8 łyżek mąki,
- sól do smaku.
Przygotowanie:
- Ziemniaki gotujemy w osolonej wodzie. Pod koniec gotowania odlewamy wodę tak, by w garnku zostało ok. 1 szklanki płynu.
- Ziemniaki zasypujemy mąką, nie mieszamy. Przykrywamy garnek, zostawiając go na jak najmniejszym ogniu. Po kilku minutach zestawiamy garnek z ognia. Mąka powinna nam się zaparzyć.
- Utłukujemy ziemniaki wraz z mąką i wodą do momentu, aż będą mocno kleiste. Prażuchę ziemniaczaną możemy polać tłuszczem ze skwarkami i podsmażoną cebulką, ale możemy też przygotować do niej sos śmietanowy.
Składniki na sos:
- 100 g boczku,
- 1 duża cebula,
- 250 ml śmietanki 30 proc.
Przygotowanie:
- Cebulę kroimy w piórka, boczek w cienkie paseczki. Na patelnię wrzucamy boczek, by wytopił się z niego tłuszcz, a następnie wrzucamy do niego cebulę i podsmażamy, aż się zeszkli.
- Wlewamy śmietankę i gotujemy do zagęszczenia się sosu. Doprawiamy solą i pieprzem. Jeśli do prażuchy przygotowaliśmy sos, wykładamy ją na talerz w formie kopczyka, a w środku robimy zagłębienie, w które wlewamy sos. Całość możemy posypać świeżo posiekanym szczypiorkiem.
- Co ciekawe, danie to można spokojnie podsmażyć na patelni następnego dnia, a nawet zrobić z niego nowy obiad. Wystarczy z pozostałej prażuchy ukształtować kotlety, obtoczyć je w bułce tartej i podsmażyć na tłuszczu. Można je podawać z kwaśnym mlekiem, kefirem albo kwaśnymi zupami.
Ziemniaki hasselback. Pyszny sposób na niecodzienne danie
Babka ziemniaczana
Babka ziemniaczana to danie pochodzące z Podlasia. To prosty, tani i bardzo sycący pomysł na obiad, który na dodatek świetnie smakuje.
Składniki:
- 2 kg ziemniaków,
- 2 cebule,
- 30 dag wędzonego boczku albo kiełbasy,
- 2 jajka,
- 2 łyżki mąki,
- sól i pieprz do smaku,
- bułka tarta,
- tłuszcz do nasmarowania formy.
Przygotowanie:
- Boczek kroimy w kostkę i podsmażamy go na patelni. Cebulę siekamy i pod koniec smażenia boczku dodajemy ją na patelnię. Szklimy. Surowe ziemniaki ścieramy na tarce o drobnych oczkach.
- Nadmiar soku możemy odlać, choć w czasie pieczenia i tak najprawdopodobniej cały odparuje. Ziemniaki mieszamy z boczkiem i cebulą. Dodajemy jajka oraz mąkę. Doprawiamy solą i pieprzem.
- Dużą blachę smarujemy z każdej strony tłuszczem i obsypujemy bułką tartą. Przekładamy do niej masę.
- Pieczemy w piekarniku nagrzanym do 170 stopni Celsjusza przez 1,5 godziny. Podajemy na ciepło albo na zimno. Można ją również podpiekać na patelni w kolejnych dniach.
- Świetnie smakuje z sosem czosnkowym albo z ogórkiem kiszonym.
Adobe Stock Kiszka ziemniaczana
Kiszka ziemniaczana to danie również pochodzące z Podlasia. Dla niektórych może nie wygląda ona apetycznie, jednak jej smak na pewno będzie odpowiadał każdemu, kto lubi konkretne i sycące potrawy.
Składniki:
- 3 kg ziemniaków,
- 30 dag kiełbasy,
- 70 dag boczku,
- 4 cebule,
- 4 ząbki czosnku,
- 1-2 jajka,
- sól i pieprz do smaku,
- garść majeranku,
- jelita wieprzowe.
Przygotowanie:
- Ziemniaki, cebulę i czosnek ścieramy na tarce o drobnych oczkach. Doprawiamy solą i pieprzem tak, aby masa była lekko pikantna. Dodajemy jajka i majeranek.
- Boczek i kiełbasę kroimy w drobną kostkę i podsmażamy na patelni, by wytopił się z nich tłuszcz, który również dodamy do masy. Studzimy, a następnie wszystkie składniki dokładnie ze sobą mieszamy.
- Opłukane jelita nakładamy na lejek używany do nabijania kiełbasy. Luźno napychamy jelita przygotowaną wcześniej masą, bo w czasie pieczenia lub gotowania ziemniaki będą nam pęczniały. Możemy w kilku miejscach związać jelita, by powstały mniejsze kawałki kiszki ziemniaczanej.
- Kiszkę możemy gotować w garnku na małym ogniu przez ok. 15-20 minut, wkładając ją do wrzącej wody. Możemy również piec ją w piekarniku. W takim przypadku układamy ją w natłuszczonej blasze i nakłuwamy co kilka centymetrów igłą. Dzięki temu kiszka nie pęknie nam w czasie pieczenia.
- Piekarnik nagrzewamy do 150 stopni, wkładamy do niego blachę z kiszką i pieczemy przez ok. 45 minut. Po tym czasie kiszkę przekładamy na drugą stronę, znów nakłuwamy i pieczemy kolejne 45 minut.
- Na Podlasiu kiszkę ziemniaczaną podaje się najczęściej ze szklanką mleka.
Ciekawymi propozycjami dań z ziemniaków są również kartacze albo kulebiak. Kartacze są to swego rodzaju pyzy o podługowatym kształcie nadziewane farszem z mięsa mielonego. Z kolei kulebiak piecze się w piekarniku i również przekłada się mielonym mięsem. Tego rodzaju potrawy z ziemniaków nie należą do dietetycznych, ale przygotowanie ich raz na jakiś czas z pewnością pozwoli nieco oderwać się od rzeczywistości i powrócić pamięcią do dawnych czasów.
