Woda - podstawa każdej diety. Jak walczyć z odwodnieniem?
Chcesz poprawić swoje samopoczucie oraz zdrowie z dnia na dzień? Regularnie sięgaj po wodę lub inne płyny, aby się nie odwodnić. Twój nastrój poprawi się błyskawicznie i będziesz gotowy na wszystkie wyzwania dnia codziennego.
Z zapotrzebowaniem na wodę jest trochę tak, jak zapotrzebowaniem na kalorie. Zasady są wspólne, ale dla każdego człowieka prawidłowa dawka będzie inna. Jedni mówią, że trzeba wypić osiem szklanek wody, inni że od 2,5 do 3 litrów dziennie. Trzecie grupa rozsądnie podpowiada, że liczą się także inne płyny dostarczane organizmowi.
Dużo zależy więc od codziennej diety (warzywa i owoce również nas nawadniają), ale też wagi, wzrostu, aktywności fizycznej i stanu zdrowia. Ogromne znaczenie ma także pogoda.
Z oczywistych względów w czasie upałów nasze zapotrzebowanie na płyny rośnie. W gorące dni zwykle jednak mamy ogromne pragnienie, które przypomina nam o konieczności picia wody. Jednak, gdy temperatura spada i pojawia się deszcz, częściej zapominamy o odpowiedniej podaży płynów. A to może szybko odbić się na naszym zdrowiu i samopoczuciu.
Woda, której lepiej nie wylewać
Jak rozpoznać odwodnienie?
Odwodnienie zaczyna się od pragnienia. Jeśli zaczynamy je odczuwać, powinniśmy jak najszybciej sięgnąć po szklankę wody, najlepiej mineralnej, niegazowanej. Niezłe do nawadniania będą herbatki owocowe i ziołowe. Sprawdzą się zarówno w czasie upałów - letnie i ciepłe płyny skutecznie obniżają temperaturę rozgrzanego ciała, jak i w czasie chłodniejszych dni.
Już nawet niewielkie odwodnienie wpływa na samopoczucie. Człowiek nagle czuje się osłabiony, senny, może mieć problemy z koncentracją i zapamiętywaniem. W ustach czuje suchość, brakuje mu śliny, często nie ma apetytu. Rzadko oddaje mocz, a jak już, jest go niedużo i ma ciemnożółty kolor.
Przy większym odwodnieniu wśród dolegliwości pojawia się przyspieszona akcja serca, utrata elastyczności skóry, spękane usta, mniejsza potliwość oraz gorączka.
Długotrwały stan odwodnienia jest niebezpieczny. Może prowadzić do ostrych zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu, spadku ciśnienia tętniczego krwi, zaburzeń mówienia, czy omamów wzrokowych. Taki stan wymaga interwencji lekarza.
Odwodnienie – jak mu zapobiegać i kto jest najbardziej narażony?
Do odwodnienia organizmu najłatwiej może dojść podczas upałów ale też wzmożonego wysiłku fizycznego. Organizm traci wodę w wyniku pocenia, więc jeśli płyny nie są regularnie uzupełniane, gospodarka wodna zostaje zaburzona. Na utratę płynów najbardziej wrażliwi są ludzie starsi, osoby z nadwagą, niepełnosprawni, małe dzieci oraz osoby przyjmujące środki moczopędne. Do odwodnienia mogą doprowadzić także biegunki i wymioty, gorączka, a także wypicie sporej dawki alkoholu, a nawet kawy, która ma silne działanie moczopędne.
Co robić, aby picie wody było skuteczne?
Nie tylko ilość przyjmowanych płynów ma znacznie. Liczy się także sposób picia. Żeby nawodnić organizm najlepiej codziennie przyjmować zalecaną dawkę płynów, małymi łykami i w regularnych odstępach czasowych. Woda będzie wchłaniana stopniowo, co z kolei sprzyja prawidłowemu nawodnieniu organizmu. Wypicie zalecanej ilości wody na raz, czy w kilku dużych porcjach, spowoduje szybki przepływ wody przez układ pokarmowy oraz szybsze jej wydalenie. A przecież nie o to chodzi.
Woda czy elektrolity? Czym ugasić pragnienie?
Jeśli zaobserwujemy u siebie lub innych objawy odwodnienia trzeba szybko uzupełnić niedobory i zapobiec dalszej utracie wody z organizmu. W czasie upałów najlepiej sięgać po wodę wysokozmineralizowaną lub średniozmineralizowaną, która zawiera wysokie stężenie składników mineralnych, zwłaszcza takich jak magnez i wapń. Do szklanki wody mineralnej możemy dodać plasterek cytryny i mięty, które dodatkowo nas orzeźwią. Woda powinna mieć temperaturę pokojową lub być lekko schłodzona.
W przypadku odwodnienia hipertonicznego (większa utrata wody niż elektrolitów), zaleca się picie dużych ilości wody, niesłodzonej herbaty, herbatek ziołowych i rozcieńczonych soków. Warto do menu włączyć płynne pokarmy, np. koktajle, chłodniki, zupy. Przy odwodnieniu hipotonicznym mamy do czynienia z większą utratą elektrolitów. Wtedy pomoże domowy napój izotoniczny. Do dzbanka wody dodajemy dwie - trzy łyżki miodu i łyżeczkę soli morskiej. Ostre odwodnienie zwykle wymaga hospitalizacji.
Warto pamiętać, że głównymi elektrolitami, które tracimy wraz z potem, są sód, chlor i - w mniejszym stopniu – potas. Najłatwiej uzupełnić chwilowy niedobór sodu i chloru, jedząc słone potrawy. Potas uzupełnimy pijąc sok pomidorowy. Znajdziemy w nim, prócz potasu, również magnez, fosfor, witaminę C, B6, beta-karoten, witaminę E oraz witaminę K. To doskonały napój na upały. Sporo tych witamin znajdziemy też w świeżym ogórku czy arbuzie.
