Ser feta – rodzaje, sposób wytwarzania, zastosowanie w kuchni

Oryginalny ser feta wytwarzany jest z mleka owczego lub mieszanki owczego i koziego. Tylko wtedy jest kruchy i ma ziarnistą konsystencję. To właśnie niewielkie otworki zauważalne po przekrojeniu sera świadczą o jego wysokiej jakości. Oryginalny ser feta (ściślej: jego nazwa i sposób wytwarzania) od 2007 objęty jest ochroną prawną dzięki czemu jest produktem wolnym od konserwantów i barwników. Ponadto, może być wytwarzany tylko w Grecji.

Każdy z rodzajów sera feta ma odmienne właściwości. Ten produkowany z sera owczego wyróżnia się wysokim wskaźnikiem wartości odżywczych, szczególnie protein, jest bielszy i tłustszy, a jego smak jest mniej intensywny. Ser feta wytwarzany z mleka koziego ma mocniejszy smak i aromat. Natomiast feta na bazie mleka krowiego, wytwarzana głównie poza granicami Grecji, odznacza się najłagodniejszym smakiem i aromatem a także lepką konsystencją, co według amatorów serów świadczy o jej niskiej jakości.

Warto wspomnieć, że na greckiej wyspie, Krecie, wytwarza się specyficzny rodzaj fety. Jej oryginalność tkwi w bardzo szybko przerwanym procesie dojrzewania, przez co ser zachowuje neutralny smak. Ten rodzaj fety przypomina polski twaróg.

Oryginalnie ser feta wytwarzany jest w Grecji, jednak jego pokrewne odmiany produkowane są także na Bałkanach. Natomiast Australia, Stany Zjednoczone i Dania to czołowi producenci serów feta, które śmiało można określić jako "fetopodobne", co wynika ze stosowania pasteryzowanego mleka krowiego, ubogiego w aromaty ziół śródziemnomorskich, a także wykorzystywania receptur innych niż oryginalna, chroniona prawem.

Tradycyjny proces produkcji greckiego sera feta polegał na ubijaniu mleka gałązką figowca, którego sok zawiera enzymy trawienne. Według innej techniki wydojone mleko zlewano do naczynia, w którym znajdowały się resztki skrzepu z mleka przetwarzanego wcześniej, tak aby szybciej się zsiadło.

Ser feta formowany jest w bochenki. Tradycyjnie pakuje się go w drewniane baryłki lub metalowe pojemniki, ale masowa produkcja wymusiła także zastosowanie plastikowych, hermetycznie zamykanych opakowań. Jednak niezależnie od rodzaju opakowania, ser feta powinien znajdować się w odpowiedniej ilości solanki, aby zachował swoją świeżość do otwarcia, a potem mógł być przydatny do spożycia jeszcze przez długi czas.

Feta jest najczęściej serem półtłustym o zawartości wody w okolicach 50 proc. a soli nie większej niż 6 proc.

Dobrej jakości ser feta jest kruchy i łatwo topi się w wysokich temperaturach.

Dawniej ser feta spożywany był jako przekąska przy akompaniamencie oliwy z oliwek, oregano i pieczywa pszennego.

Dziś fetę spotykamy głównie w przepisach na sałatki składające się głównie z pomidorów, ogórków, papryki i różnego gatunku sałat. W tradycyjnej sałatce greckiej "kulka" fety jest zwieńczeniem dania. Fetę z mleka krowiego można także użyć przygotowując przystawki takie jak koreczki czy roladki. Oryginalna feta komponuje się świetnie ze szpinakiem tworząc wyśmienite nadzienie do pierożków typu ravioli, nadaje się do zapiekanek i pizzy. A chcąc sięgnąć do kulinarnych źródeł, warto przygotować grecką spanakopitę.

Wskazówka: Jeśli ser feta jest za słony należy umieścić go na kilka minut w przegotowanej, ostudzonej wodzie lub mleku.