Ryż w kuchni - do przepisów i nie tylko
Tuż obok makaronu i ziemniaków to jeden z produktów, który znajdziemy w większości polskich kuchni. Na jego popularność wpływają głównie względy finansowe, ponieważ jest znacznie tańszy niż ryż długoziarnisty, brązowy, czerwony czy czarny. Biały ryż swój kolor, kształt i smak zawdzięcza procesom produkcyjnym, którym jest poddawany. Z ziarenek poprzez polerowanie usuwane są wierzchnie warstwy, tym samym jednak pozbawiane są większości najcenniejszych witamin oraz minerałów. Mimo to warto włączać ten produkt do jadłospisu, bo jest smaczny i sprawdzi się m.in. w diecie lekkostrawnej. Przyda się także do kuchennych trików. Oto praktyczne podpowiedzi i kilka inspiracji, jak wykorzystać ryż w kuchni.
Nie tylko do pomidorowej
Tuż obok makaronu i ziemniaków to jeden z produktów, który znajdziemy w większości polskich kuchni. Na jego popularność wpływają głównie względy finansowe, ponieważ jest znacznie tańszy niż ryż długoziarnisty, brązowy, czerwony czy czarny. Biały ryż swój kolor, kształt i smak zawdzięcza procesom produkcyjnym, którym jest poddawany. Z ziarenek poprzez polerowanie usuwane są wierzchnie warstwy, tym samym pozbawiane są większości najcenniejszych witamin oraz minerałów. Mimo to warto włączać ten produkt do jadłospisu, bo jest smaczny i sprawdzi się m.in. w diecie lekkostrawnej. Przyda się także do kuchennych trików. Oto praktyczne podpowiedzi i kilka inspiracji, jak wykorzystać ryż w kuchni.
Azjatycki produkt numer 1
W kulturze Dalekiego Wschodu ryż stanowi podstawę diety i uważany jest za symbol życia. Azjaci jedzą go na słodko i słono, z dodatkami lub bez, używają go do przygotowywania mąki, makaronu, płatków, piwa, sake i papieru spożywczego. Co ciekawe, na południu Chin mieszkańcy mają zwyczaj witania się słowami "czy jadłeś już dzisiaj ryż?", a podczas noworocznych życzeń nie może zabraknąć określenia "oby nigdy nie przypalił ci się ryż". Plantacje ryżu współcześnie nie ograniczają się jedynie do rejonów Azji, ale najbardziej ceniony jest ryż pochodzący z plantacji wodnych.
Zalety i wady białego ryżu
Do głównych zalet ryżu z pewnością należy zaliczyć brak glutenu, dzięki czemu polecany jest osobom chorym na celiakię. Jest lekkostrawny, dlatego sprawdzi się także w diecie osób mających problemy z żołądkiem. Mimo polerowania i utraty części składników, i tak dostarcza pewnych dawek potasu, żelaza, cynku i magnezu. Należy jednak spożywać go z umiarem, ponieważ nie należy do grupy produktów niskokalorycznych - w 100 g ma aż 350 kcal. Ma również wysoki indeks glikemiczny (70), dlatego po jego zjedzeniu rośnie poziom cukru we krwi, a następnie szybko spada, a to może skutkować napadami głodu. Zdarza się, że nadmierna konsumpcja ryżu jest przyczyną gorzkiego posmaku w ustach i niedoboru witaminy B1.
Ryż i szafran - duet idealny
Szafran, jedna z najdroższych przypraw świata, doskonale urozmaici nie tylko smak dań z ryżem w roli głównej, ale dodatkowo zabarwi go na kuszący, złoto-żółty kolor. To jednak nie jedyne zalety takiego zestawu.
Naukowcy z Uniwersytetu w Sydney wraz z badaczami z włoskiego uniwersytetu L'Aquila udowodnili, że potrawy na bazie ryżu z dodatkiem szafranu to doskonała profilaktyka chorób oczu. Wszystko za sprawą związków aktywnych z przyprawy, które wzmacniają funkcje ochronne komórek oczu i zapobiegają zanikaniu mięśni, co jest częstym powodem osłabienia lub utraty wzroku.
Przechowywanie i nietypowe zastosowanie ryżu
Surowy ryż należy przechowywać w suchym, przewiewnym miejscu. Nie powinien znajdować się blisko artykułów o intensywnym zapachu.
Ten sypki produkt warto wykorzystać do kuchennych sztuczek. Kilka ziarenek dodanych do solniczki sprawi, że ta nie będzie nabierała wilgoci i dłużej nam posłuży bez potrzeby wymieniania na świeżą.
Ryż w praktyce
Wyróżnia się kilka metod gotowania ryżu, a każda z nich ma swoich zwolenników, jak i przeciwników. Najczęściej kupujemy ryż w woreczkach i gotujemy go we wrzątku. Lepiej jednak wybrać sypki produkt, a następnie zalać go wrzącą, osoloną wodą (1,5 litra na szklankę ryżu) i gotować ok. 10-15 minut. Po tym czasie odcedzić i podawać według upodobań. Inną metodą jest zalanie ziaren zimną wodą i doprowadzenie do wrzenia, po czym należy zmniejszyć gaz, wymieszać i gotować pod przykryciem ok. 15 minut. Zdrową wersją jest także przygotowanie ryżu na parze - do tego przyda się specjalny pojemnik do gotowania w parowarze.
Ryż będzie smaczniejszy po ugotowaniu w wywarze warzywnym. Niektórzy polecają dodanie do garnka odrobiny masła - dzięki czemu nie wykipi, a kilka kropel soku z cytryny zapewni śnieżnobiały kolor produktu. Ugotowane ziarenka można przechowywać w lodówce do dwóch dni, warto wykorzystać je m.in. do zapiekanek.
Zapiekanka ryżowa
Składniki: 500 g piersi z kurczaka, 1/2 łyżeczki ostrej papryki, 1/2 łyżeczki słodkiej papryki, 1 łyżeczka curry, 1 łyżeczka oregano, 2 ząbki czosnku, 1 puszka krojonych pomidorów bez skórki, 200 g ugotowanego ryżu, 2 duże pomidory, tłuszcz do smażenia, parmezan lub inny ser do zapiekania, oliwa z oliwek, sól morska.
Przygotowanie: kurczaka pokroić na kawałki i obsmażyć wraz z posiekanym czosnkiem. Doprawić paprykami. Dodać pomidory z puszki, doprawić oregano. Naczynie do zapiekania wysmarować oliwą, nałożyć część ryżu, następnie pomidorowy sos z kurczakiem, ponownie ryż i sos, a następnie ser i pokrojone pomidory. Oprószyć solą morską i wstawić do piekarnik rozgrzanego do 180 stopni C na ok. 35 minut.
Zapiekane jabłka
Składniki: 2 jabłka, 2 łyżki miodu pitnego, 50 g ugotowanego ryżu, 1 łyżeczka cynamonu, 1 łyżka rodzynek, kilka posiekanych orzechów włoskich.
Przygotowanie: jabłka umyć, odciąć górną część przy ogonku. Wydrążyć środek wraz z gniazdami nasiennymi. Ryż wymieszać z miodem, cynamonem, rodzynkami i orzechami. Wypełnić farszem owoce, zakryć odkrojoną częścią i wstawić do piekarnika. Piec 25 minut w 170 stopniach C.
Sałatka ryżowa
Składniki: 100 g ugotowanego ryżu, 4 łyżki majonezu, 1 puszka kukurydzy, 40 g sera żółtego pokrojonego w kostkę, 3 średnie ogórki kiszone (opcjonalnie), sól i pieprz do smaku, 1 łyżeczka musztardy.
Przygotowanie: wszystkie składniki wymieszać w misce, doprawić według uznania. Majonez można zastąpić jogurtem naturalnym. Przed podaniem schłodzić, aby smaki się "przegryzły".
Ryż z warzywami
Składniki: 200 g ugotowanego ryżu, 1 szklanka zblanszowanej marchewki pokrojonej w kostkę, 1/2 szklanki groszku z puszki, 1/2 szklanki kukurydzy, krewetki (ilość wedle uznania), oliwa z oliwek, 2 ząbki czosnku, sól i pieprz do smaku.
Przygotowanie: na oliwie podsmażyć rozgnieciony czosnek, po chwili dodać krewetki. Następnie dodać resztę składników i smażyć wszystko na średnim ogniu przez kwadrans. Doprawić do smaku i podawać na gorąco.
mp/WP Kuchnia
