Kurkuma - naturalny antybiotyk. Jak ją stosować w kuchni?

Kurkuma zachwyca swoim charakterystycznym, mocno żółtym kolorem. Ma szerokie zastosowanie w kuchni, ponieważ lekko gorzkawym smakiem urozmaica potrawy. Oprócz tego odnajdziemy w niej źródło wielu witamin i składników mineralnych.

Kurkuma
Źródło zdjęć: © Adobe Stock | ELIZAVETA GALITCKAIA
Katarzyna Gileta

Kurkuma – charakterystyka i wartości odżywcze

Kurkuma, a właściwa nazwa to ostryż, to rodzaj bylin z rodziny imbirowatych. Ta starożytna przyprawa pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej. Używana jest zarówno jako przyprawa, jak i barwnik. Uprawia się ją w Bengalu, Chinach, Tajwanie, Peru, Sri Lance i Australii. Pierwsze jej zastosowania miały miejsce 4000 lat temu w kulturze wedyjskiej w Indiach. Nazwę zawdzięcza łacińskiemu słowu terra merita, nawiązującemu do koloru ziemi z pigmentem mineralnym.

Kurkuma jest kłączem podobnym do imbiru, posiada szorstką skórkę w kolorze żółtawo-brązowym, budowę segmentową i pomarańczowym wnętrzem. Najczęściej dostępna jest w postaci mielonego jasno-żółtego proszku, Kłącze kurkumy mierzy od 2,5 do 7 cm, średnica wynosi 2,5 cm. Zapach kurkumy jest lekko cierpki i ziemisty. Charakteryzuje się ciepłym, aromatycznym smakiem. Można w nim wyczuć nutkę goryczy. Kurkuma wykorzystywana jest głównie w postaci zmielonej. Smak kurkumy szybko wietrzeje, dlatego należy kupować ją z umiarem.

100 g zmielonej kurkumy dostarcza organizmowi 312 kcal, 10 g białka, 4 g tłuszczu, 68 g węglowodanów i 23 g błonnika. Ponadto, kurkuma jest cennym źródłem witaminy C, B6, E, K, tiaminy i kwasu foliowego oraz składników mineralnych: wapnia, magnezu, potasu i fosforu.

Niezwykłe właściwości kurkumy

Kurkuma – właściwości lecznicze

Kurkuma wspomaga pracę mózgu – odpowiada za namnażanie i różnicowanie komórek nerwowych w mózgu. Dzięki zawartej w niej kurkuminie, działa przeciwzapalnie, przeciwutleniająco, oczyszczająco i może zapobiegać chorobom nowotworowym. Kurkuma wykazuje właściwości żółciopędne. Wykorzystywana jest w lekarstwach na schorzenia trzustki i zaburzenia trawienia. Może okazać się pomocna w dolegliwościach wątroby – uszkodzenia, niewydolności, ochroni komórki wątrobowe.

Jak dowodzą badania, kurkuma może zapobiec infekcjom bakteryjnym, wirusowym i grzybiczym. Kurkumina może okazać się niezastąpiona nawet w poważniejszych infekcjach. Kurkuma znalazła także zastosowanie w zwalczeniu chorób oczu – zespołu suchego oka, jaskry, zapaleniu spojówek. Ponadto, obniża poziom cholesterolu i cukru we krwi, ponadto, pobudza wydzielanie żółci. W Indiach kurkuma znana jest jako środek przyspieszający gojenie się ran oraz kojący niestrawność żołądka. Kurkuma pomaga także w odchudzaniu, przyspiesza trawienie i zapobiega odkładaniu się tkanki tłuszczowej. Kurkuma stosowana jest w celu redukowania guzów macicznych i zmniejszania bólów menstruacyjnych.

Właściwości kurkumy wykorzystywane są także w kosmetyce. Zmielony proszek dodawany jest do szminek, podkładów makijażu i płukanek do włosów. Olejek z kurkumy bywa składnikiem orientalnych perfum. Kurkuma może być elementem maseczki dla cery tłustej i trądzikowej, posiada właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne.

Kurkuma – zastosowanie w kuchni

Kurkuma wykorzystywana jest w kuchni jako samodzielna przyprawa, ale też jest składnikiem mieszanek przyprawowych, m. in. curry. Znana jest głównie z kuchni azjatyckiej. Kurkuma jest wiodącym elementem musztardy i sosu Worcestershire. W postaci mielonej doda aromatu i koloru potrawom duszonym, zupom i ryżowi. Podkreśli złocisty kolor tradycyjnego rosołu. Dopełni smak potraw z drobiu, ryb i owoców morza. Często dodawana jest do marynat. Kurkuma doskonale komponuje się z potrawami z fasoli i soczewicy, jest idealnym barwnikiem makaronu czy ciasta drożdżowego. Kurkuma doda aromatu daniom warzywnym, daniom z jagnięciny czy cielęciny.

Wybrane dla Ciebie

Nigdy nie jedz tak arbuza. To połączenie może uszkadzać wątrobę, a wielu tak robi
Nigdy nie jedz tak arbuza. To połączenie może uszkadzać wątrobę, a wielu tak robi
Co się stanie, jeśli będziesz jadł ogórki? Zmiany są zauważalne już przy 1 sztuce dziennie
Co się stanie, jeśli będziesz jadł ogórki? Zmiany są zauważalne już przy 1 sztuce dziennie
To mięso ma mało kalorii, tłuszczu i cholesterolu. W Polsce zjesz je tylko w kilku miejscach
To mięso ma mało kalorii, tłuszczu i cholesterolu. W Polsce zjesz je tylko w kilku miejscach
Zapomnij o chia i siemieniu lnianym. Ten kisiel to balsam na jelita i żoładek
Zapomnij o chia i siemieniu lnianym. Ten kisiel to balsam na jelita i żoładek
Boimy się tak jeść. Dietetyk podkreśla, że to uszczelnia jelita i zmniejsza stany zapalne
Boimy się tak jeść. Dietetyk podkreśla, że to uszczelnia jelita i zmniejsza stany zapalne
Najbardziej zanieczyszczone warzywo, a Polacy zajadają. Niestety wyniki badań nie dają złudzeń
Najbardziej zanieczyszczone warzywo, a Polacy zajadają. Niestety wyniki badań nie dają złudzeń
Mama nie wyrzuca, a robi nawóz. Wszyscy zazdroszczą jej słodkości i rozmiaru pomidorów
Mama nie wyrzuca, a robi nawóz. Wszyscy zazdroszczą jej słodkości i rozmiaru pomidorów
Polacy kłócą się o to danie od lat. Teraz możesz zagłosować i pokazać, kto naprawdę gotuje najlepiej
Polacy kłócą się o to danie od lat. Teraz możesz zagłosować i pokazać, kto naprawdę gotuje najlepiej
Taka kawa jest najgorsza. Zawiera dodatki, od których może zakręcić się w głowie
Taka kawa jest najgorsza. Zawiera dodatki, od których może zakręcić się w głowie
Rozpuść 1/4 kostki w ciepłej wodzie. Pij codziennie, a rozruszasz leniwe jelita
Rozpuść 1/4 kostki w ciepłej wodzie. Pij codziennie, a rozruszasz leniwe jelita
Polacy jedzą duże ilości. Mało kto zastanawia się, jakie mogą być tego skutki
Polacy jedzą duże ilości. Mało kto zastanawia się, jakie mogą być tego skutki
Te osoby powinny omijać maliny szerokim łukiem. Skutki mogą być opłakane
Te osoby powinny omijać maliny szerokim łukiem. Skutki mogą być opłakane