Krakowski menel i kluska miedzianogórska. Tomasz Jakubiak zdradza sekrety lokalnych specjałów

Moda na wielkie hipermarkety i masowo produkowaną żywność powoli przemija. Szukamy składników i dań, które wyróżnia lokalność, naturalny skład i receptura niezmienna od lat. A czym jest lokalność? Na to pytanie odpowiada Tomasz Jakubiak, szef kuchni, ekspert i autor książki "Z miłości do lokalności". Zdradza, jak wspierać te smaczne inicjatywy, a także, jak zrobić "krakowskiego menela", czyli maczankę i kluskę miedzianogórską.

Magdalena Pomorska

Kanapka tzw. "krakowski menel" to krakowska maczanka z tradycyjna dla kuchni krakowskiej karkówką. - To bardzo proste danie. Wieprzowina duszona jest w czerwonym winie jedynie z cebulą i przyprawami. Do tego oczywiście najtańsza, zwykła kajzerka. Bułka moczona jest w sosie i przełożona mięsem oraz sałatką z kiszonego ogórka. - wyjaśnia kucharz.

A czym jest kluska miedzianogórska? To przysmak z Kielecczyzny, którym podzieliły się z Jakubiakiem panie z koła gospodyń wiejskich "Macierzanka". Danie to było efektem - o czym otwarcie się mówi - niechęci Włochów do polskiej kuchni. Pewien szlachcic budując swój pałac na ziemiach polskich, sprowadził włoskich artystów z Włoch. Robili dla niego freski, rzeźbili meble. Z czasem mieli jednak dość polskiego, ciężkiego jedzenia. Wyszli więc do gospodyń z pobliskiej wsi i chcieli nauczyć je, jak zrobić włoską pastę. Te nie dały się jednak tak łatwo poskromić, połączyły kuchnię włoską i polską.

- Przygotowując makaron włoski, gospodynie zrobiły danie, które Włochom bardzo zasmakowało. Ciasto makaronowe cienko rozwałkowuje się i gotuje cały gotowy płat. Na gotowy makaron nakłada się charakterystyczne polskie ingrediencie - suszone grzyby z przesmażoną kapustą kiszoną, warstwę surowych ziemniaków i ziemniaków ugotowanych. Całość zwija się w rulon i jeszcze raz gotuje w wanience. Dopiero później kroi się kluskę na plastry. Uwielbiam ten przepis, bo to połączenie najlepszych smaków z włoskiej i polskiej kuchni. Kochamy włoskie makarony - mamy włoski makaron, uwielbiamy pierogi z kapustą kiszoną i grzybami - mamy ten farsz, zajadamy się plackami ziemniaczanymi - mamy też ziemniaki.

"Maczanka Krakowska" wg przepisu Tomasza Jakubiaka
© Archiwum prywatne

Przepis na maczankę krakowską z kajzerką wg Tomasza Jakubiaka
Składniki: 1 kg karkówki, 1 kg cebuli, 1/2 litra czerwonego wina wytrawnego, pieprz, mielona papryka, bulion do podlewania (ok. 2 litrów). Dodatkowo 4-6 kajzerek, ogórki kiszone, cebula, olej rzepakowy, natka pietruszki, szczypta kminku, musztarda.
Przygotowanie: mięso namocz w solance na 24 godziny z liściem laurowym i zielem angielskim. Następnie w brytfance obsmaż mięso. Dodaj do niej pokrojoną cebulę i sporą ilość pieprzu. Dodaj liść laurowy i mieloną paprykę. Całość zalej porcją bulionu (zamiennie możesz zalać wodą) i czerwonego wina. Karkówkę duś pod przykryciem ok. 3 godzin. Upieczone mięso wyjmuj i poszarp na kawałki oraz polej sosem z brytfanki. Przygotuj sałatkę. Do pokrojonych ogórków kiszonych i cebuli dodaj olej rzepakowy, natkę pietruszki, odrobinę kminku i ostrej musztardy. Na dno talerza wlej sporą ilość sosu z mięsem, kajzerkę zamocz z dwóch stron w sosie. Maczankę podawaj z sałatką z kiszonego ogórka.

Wybrane dla Ciebie

Doświadczony rolnik poradził mi, kiedy podlewać warzywa. Teraz są wielkie, soczyste i nie pękają
Doświadczony rolnik poradził mi, kiedy podlewać warzywa. Teraz są wielkie, soczyste i nie pękają
Gasi pragnienie jak arbuz, pomaga trzymać ciśnienie w ryzach. Tak wybierzesz najsoczystszy okaz
Gasi pragnienie jak arbuz, pomaga trzymać ciśnienie w ryzach. Tak wybierzesz najsoczystszy okaz
Te napoje szkodzą w upały. Eksperci radzą, by ich unikać
Te napoje szkodzą w upały. Eksperci radzą, by ich unikać
Nigdy nie jedz tak arbuza. To połączenie może uszkadzać wątrobę, a wielu tak robi
Nigdy nie jedz tak arbuza. To połączenie może uszkadzać wątrobę, a wielu tak robi
Co się stanie, jeśli będziesz jadł ogórki? Zmiany są zauważalne już przy 1 sztuce dziennie
Co się stanie, jeśli będziesz jadł ogórki? Zmiany są zauważalne już przy 1 sztuce dziennie
To mięso ma mało kalorii, tłuszczu i cholesterolu. W Polsce zjesz je tylko w kilku miejscach
To mięso ma mało kalorii, tłuszczu i cholesterolu. W Polsce zjesz je tylko w kilku miejscach
Zapomnij o chia i siemieniu lnianym. Ten kisiel to balsam na jelita i żoładek
Zapomnij o chia i siemieniu lnianym. Ten kisiel to balsam na jelita i żoładek
Boimy się tak jeść. Dietetyk podkreśla, że to uszczelnia jelita i zmniejsza stany zapalne
Boimy się tak jeść. Dietetyk podkreśla, że to uszczelnia jelita i zmniejsza stany zapalne
Najbardziej zanieczyszczone warzywo, a Polacy zajadają. Niestety wyniki badań nie dają złudzeń
Najbardziej zanieczyszczone warzywo, a Polacy zajadają. Niestety wyniki badań nie dają złudzeń
Mama nie wyrzuca, a robi nawóz. Wszyscy zazdroszczą jej słodkości i rozmiaru pomidorów
Mama nie wyrzuca, a robi nawóz. Wszyscy zazdroszczą jej słodkości i rozmiaru pomidorów
Polacy kłócą się o to danie od lat. Teraz możesz zagłosować i pokazać, kto naprawdę gotuje najlepiej
Polacy kłócą się o to danie od lat. Teraz możesz zagłosować i pokazać, kto naprawdę gotuje najlepiej
Taka kawa jest najgorsza. Zawiera dodatki, od których może zakręcić się w głowie
Taka kawa jest najgorsza. Zawiera dodatki, od których może zakręcić się w głowie