Krakowski menel i kluska miedzianogórska. Tomasz Jakubiak zdradza sekrety lokalnych specjałów

Moda na wielkie hipermarkety i masowo produkowaną żywność powoli przemija. Szukamy składników i dań, które wyróżnia lokalność, naturalny skład i receptura niezmienna od lat. A czym jest lokalność? Na to pytanie odpowiada Tomasz Jakubiak, szef kuchni, ekspert i autor książki "Z miłości do lokalności". Zdradza, jak wspierać te smaczne inicjatywy, a także, jak zrobić "krakowskiego menela", czyli maczankę i kluskę miedzianogórską.

Magdalena Pomorska

Kanapka tzw. "krakowski menel" to krakowska maczanka z tradycyjna dla kuchni krakowskiej karkówką. - To bardzo proste danie. Wieprzowina duszona jest w czerwonym winie jedynie z cebulą i przyprawami. Do tego oczywiście najtańsza, zwykła kajzerka. Bułka moczona jest w sosie i przełożona mięsem oraz sałatką z kiszonego ogórka. - wyjaśnia kucharz.

A czym jest kluska miedzianogórska? To przysmak z Kielecczyzny, którym podzieliły się z Jakubiakiem panie z koła gospodyń wiejskich "Macierzanka". Danie to było efektem - o czym otwarcie się mówi - niechęci Włochów do polskiej kuchni. Pewien szlachcic budując swój pałac na ziemiach polskich, sprowadził włoskich artystów z Włoch. Robili dla niego freski, rzeźbili meble. Z czasem mieli jednak dość polskiego, ciężkiego jedzenia. Wyszli więc do gospodyń z pobliskiej wsi i chcieli nauczyć je, jak zrobić włoską pastę. Te nie dały się jednak tak łatwo poskromić, połączyły kuchnię włoską i polską.

- Przygotowując makaron włoski, gospodynie zrobiły danie, które Włochom bardzo zasmakowało. Ciasto makaronowe cienko rozwałkowuje się i gotuje cały gotowy płat. Na gotowy makaron nakłada się charakterystyczne polskie ingrediencie - suszone grzyby z przesmażoną kapustą kiszoną, warstwę surowych ziemniaków i ziemniaków ugotowanych. Całość zwija się w rulon i jeszcze raz gotuje w wanience. Dopiero później kroi się kluskę na plastry. Uwielbiam ten przepis, bo to połączenie najlepszych smaków z włoskiej i polskiej kuchni. Kochamy włoskie makarony - mamy włoski makaron, uwielbiamy pierogi z kapustą kiszoną i grzybami - mamy ten farsz, zajadamy się plackami ziemniaczanymi - mamy też ziemniaki.

"Maczanka Krakowska" wg przepisu Tomasza Jakubiaka
© Archiwum prywatne

Przepis na maczankę krakowską z kajzerką wg Tomasza Jakubiaka
Składniki: 1 kg karkówki, 1 kg cebuli, 1/2 litra czerwonego wina wytrawnego, pieprz, mielona papryka, bulion do podlewania (ok. 2 litrów). Dodatkowo 4-6 kajzerek, ogórki kiszone, cebula, olej rzepakowy, natka pietruszki, szczypta kminku, musztarda.
Przygotowanie: mięso namocz w solance na 24 godziny z liściem laurowym i zielem angielskim. Następnie w brytfance obsmaż mięso. Dodaj do niej pokrojoną cebulę i sporą ilość pieprzu. Dodaj liść laurowy i mieloną paprykę. Całość zalej porcją bulionu (zamiennie możesz zalać wodą) i czerwonego wina. Karkówkę duś pod przykryciem ok. 3 godzin. Upieczone mięso wyjmuj i poszarp na kawałki oraz polej sosem z brytfanki. Przygotuj sałatkę. Do pokrojonych ogórków kiszonych i cebuli dodaj olej rzepakowy, natkę pietruszki, odrobinę kminku i ostrej musztardy. Na dno talerza wlej sporą ilość sosu z mięsem, kajzerkę zamocz z dwóch stron w sosie. Maczankę podawaj z sałatką z kiszonego ogórka.

Wybrane dla Ciebie

Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Dodaj do wody i pij rano. Od razu poczujesz się lepiej i nawodnisz organizm
Dodaj do wody i pij rano. Od razu poczujesz się lepiej i nawodnisz organizm
Te osoby powinny unikać bobu. Może być dla nich toksyczny
Te osoby powinny unikać bobu. Może być dla nich toksyczny
Jeśli widzisz to na opakowaniu z mięsem, lepiej nie kupuj. Możesz poważnie się zatruć
Jeśli widzisz to na opakowaniu z mięsem, lepiej nie kupuj. Możesz poważnie się zatruć