Klasyczny sos pomidorowy. Jak go zrobić?

Sosy pomidorowe są powszechnym dodatkiem do dań mięsnych i warzywnych, a szczególnie kojarzą się jako dodatek do makaronów. Pomidory są bardzo dobrą bazą do sosów, co zawdzięczają swojemu bogatemu smakowi i miękkiemu, wodnistemu miąższowi, który łatwo odparować, dzięki czemu sos nie wymaga używania zagęszczaczy.

Najprostszy sos pomidorowy składa się z miąższu pomidorowego i oliwy, gotowanych na wolnym ogniu i doprawionych solą. Pomidory można sparzyć i obrać, a pestki usunąć, żeby pozbyć się gorzkawego posmaku. Czasem do sosu pomidorowego dodaje się bulionu lub wina. Jeśli chodzi o przyprawy, to wyrazistszego smaku nadaje mu bazylia, oregano, pietruszka i pieprz. Do niektórych wersji sosu pomidorowego dodaje się mięso. Sos pomidorowy po raz pierwszy pojawił się jako dodatek do makaronu we włoskiej książce kucharskiej z 1790 roku.

Wszelkie warianty sosu pomidorowego można kupić w sklepie (np. sos boloński, neapolitański, ketchup) albo do przygotowania z proszku. Nic nie równa się jednak ze świeżym sosem domowym z dowolnymi składnikami. Można zdecydować się na najprostszą wersję z pomidorów, cebuli, oliwy i przypraw, przygotować wersję pikantną, z mięsem czy z warzywami,

Sos pomidorowy można przygotowywać na wiele sposobów, które mogą być charakterystyczne dla różnych krajów.

• Popularnym rodzajem sosu pomidorowego jest ketchup – podawany na zimno, występuje zarówno w wersjach słodkich i ostrych. Pierwotnie używano go w Chinach jako zaprawę do ryb. Współcześnie produkowany ketchup (zazwyczaj sięga się po gotowy produkt z półek sklepowych) zawiera przede wszystkim pomidory, ocet, skrobię modyfikowaną, cukier, sól, cebulę i przyprawy.
• Z Meksyku wywodzi się salsa, znana najczęściej jako pikantny sos pomidorowy.
• Klasyczna kuchnia francuska wyróżnia pięć sosów bazowych, do których należy właśnie sos pomidorowy na bazie pomidorów i oliwy. Zwykle dodaje się do niego solonej wieprzowiny, cebuli, liści laurowych, tymianku, pomidorowego purée, zasmażki, czosnku, soli i pieprzu.
• W kuchni włoskiej można wyróżnić różne typy sosu pomidorowego. Prosty sos dodawany do dania pasta al pomodoro zwykle zawiera świeże pomidory, oliwę, bazylię i inne świeże składniki. Wersje pikantne to na przykład puttanesca (z anchovis, kaparami i czosnkiem) lub arrabbiata (z czosnkiem i czerwonymi papryczkami chilli). Z Włoch pochodzi też sos marinara przygotowywany z dojrzałych pomidorów, cebuli i ziół.
• Z Hiszpanii pochodzi sos tomate frito – ma on postać puree pomidorowego z cebulowo-czosnkową nutą.

Sos pomidorowy może być podawany z makaronem, ale też jako dodatek do lasagne, dań z ryżem, kaszą i warzywami. Stanowi idealny dip do frytek, pieczonych ziemniaków i warzyw. Sos pomidorowy jest lubianym dodatkiem do gołąbków, nadaje się też do ryb lub jako składnik farszów, na przykład do tortilli. Nie zapominajmy też, że sos pomidorowy jest niezastąpionym dopełnieniem pizzy.