Kasza gryczana - tani, pyszny i zdrowy pomysł na danie
Kasza gryczana wraca do łask i nie jest kojarzona jedynie z obowiązkowym dodatkiem do gulaszu mięsnego. Polacy na nowo odkrywają jej walory smakowe i właściwości prozdrowotne, chętnie zastępując nią ziemniaki, makaron czy ryż. Jak się okazuje produkt ten można podać również w niecodziennej formie, np. jako farsz lub składnik koktajlu. Podpowiadamy, czym kierować się przy zakupie kaszy gryczanej, jak ją gotować i ciekawie podać.
Polski produkt eksportowy
Kasza gryczana wraca do łask i nie jest kojarzona jedynie z obowiązkowym dodatkiem do gulaszu mięsnego. Polacy na nowo odkrywają jej walory smakowe i właściwości prozdrowotne, chętnie zastępując nią ziemniaki, makaron czy ryż. Jak się okazuje, produkt ten można podać również w niecodziennej formie, np. jako farsz lub składnik koktajlu. Podpowiadamy, czym kierować się przy zakupie kaszy gryczanej, jak ją gotować i ciekawie podać.
Co w niej siedzi?
To doskonale źródło krzemu, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania skóry, naczyń krwionośnych i kości. Krzem wchodzi w skład kolagenu - podstawowego białka tkanki łącznej. Niedobór tego elementu powoduje łamliwość paznokci, pogorszenie stanu skóry i włosów, a także zwiększa ryzyko odkładania się płytek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych.
Kasza gryczana bogata jest także w witaminę E, zwaną witaminą młodości. Chroni ona przed przedwczesnym starzeniem się komórek, zmniejsza ryzyko powstawania nowotworów i wystąpienia choroby niedokrwiennej serca.
Ten rodzaj kaszy odznacza się również bogactwem białka oraz cennych składników mineralnych, takich jak magnez, cynk, potas, fosfor, mangan, wapń. Ponadto dostarcza kwasu foliowego, witamin z grupy B oraz witaminy PP. Co ważne, kasza gryczana nie zawiera glutenu, jest więc wskazanym komponentem diety bezglutenowej. Jedzona regularnie pobudza perystaltykę jelit, oczyszcza przewód pokarmowy. Poprawia przemianę materii, dlatego świetnie sprawdza się w diecie osób odchudzających się.
Nie jest jednak polecana osobom cierpiącym na chorobę wrzodową jelit, biegunkową postać zespołu jelita nadwrażliwego czy nowotwór jelita.
Palona czy niepalona?
Kasza gryczana powstaje z ziarnek gryki, które są najpierw łuskane, a potem prażone. I w takiej formie, najczęściej w postaci woreczków, najłatwiej spotkać ją w sklepach. Specjaliści ds. żywienia radzą jednak, aby wybierać kaszę niepaloną. Dowodzą tego badania opublikowane w "Journal of Agricultural and Food Chemistry", gdzie we wnioskach czytamy, iż prażenie ziarna gryki znacząco pogarsza jakość białka i zmniejsza jego właściwości przeciwutleniające. Najlepiej gotować ją również na parze, bez foliowych opakowań.
Jak ją gotować?
Przed gotowaniem warto wysypać kaszę gryczaną na suchy blat i ją przebrać, odrzucając uszkodzone, poczerniałe ziarna. Kasza gryczana np. będzie idealna po 15 minutach gotowania oraz ok. 10 minutach oczekiwania w garnku pod przykryciem, już po wyłączeniu gazu. Aby zapobiec sklejaniu ziarenek, można również dodawać do gotowania odrobinę oleju lub innego tłuszczu.
W przypadku kaszy niepalonej, najpierw warto podsmażyć ją delikatnie na tłuszczu, a następnie gotować we wrzątku (proporcje 1 szklanka kaszy na 2 szklanki wody). W trakcie gotowania doprawić solą i mieszanką ziół, aby ziarenka wchłonęły ich aromat. Kasza powinna wchłonąć całą wodę (należy ją gotować bez przykrycia i od czasu do czasu mieszać, aby była sypka).
Propozycje podania
Kasza gryczana może być składnikiem farszu do pierogów, gołąbków czy naleśników, świetnie smakuje też z bitkami czy zrazami w sosie. Ale to nie koniec jej kulinarnych możliwości. Można z niej przygotować również... koktajl. Oto kilka ciekawych i prostych przepisów.
Koktajl z kaszy gryczanej
Gołąbki z kaszy gryczanej
Składniki: 1 główka kapusty, 300 gramów kaszy gryczanej, jedna cebula, jajko, sól i pieprz. Do podania domowy ketchup lub kwaśna śmietana.
Przygotowanie: z kapusty wyciąć delikatnie głąb. Włożyć do garnka z wrzątkiem, posolić i gotować, aż kapusta zmięknie i łatwo będzie oddzielić poszczególnie liście. Osobno, w osolonej wodzie ugotować kaszę gryczaną. Gdy kapusta jest gotowa, należy ją wystudzić. Do kaszy dodać przysmażoną na łyżce masła posiekaną cebulę, jajko i przyprawy. W liście kapusty zawinąć kaszę, formować gołąbki i zapiec je w piekarniku nagrzanym do 150 stopni C. Takie gołąbki są pyszne z łyżką kwaśnej śmietany lub domowych ketchupem.
Gryczotto
Składniki: 200 g kaszy gryczanej, 500 g pieczarek, 1 cebula, 2 małe ząbki czosnku, 3 łyżki smalczyku roślinnego z jabłkiem i cebulką, szczypiorek, sól i pieprz.
Przygotowanie: kaszę ugotować na sypko. Na patelni rozgrzać smalczyk, dodać posiekaną cebulę i czosnek. Po chwili umyte i pokrojone w plasterki pieczarki. Smażyć, aż odparuje nadmiar wytworzonego płynu, a pieczarki będą miękkie. Na koniec dodać kaszę, doprawić solą i pieprzem wedle uznania.
Kotlety z kaszy gryczanej
Składniki: 200 g kaszy gryczanej, 100 g twarogu, 2 ząbki czosnku, 1 jajko, 3-4 łyżki bułki tartej, natka pietruszki, sól i pieprz do smaku, olej do smażenia.
Przygotowanie: kaszę ugotować na sypko, a następnie przełożyć do miski i wystudzić. Dodać twaróg, jajko, bułkę tartą i posiekaną pietruszkę. Połączyć składniki dłonią, doprawić do smaku i ponownie wymieszać. Formować kotlety, obtoczyć każdego w bułce tartej i smażyć na rozgrzanym oleju, z obu stron. Gotowe wyłożyć na papierowy ręcznik, aby usunąć nadmiar tłuszczu. Podawać solo lub z dodatkiem np. sosu grzybowego.
Pierogi z farszem z kaszy
Składniki na ciasto: 300 g mąki, 160-180 ml ciepłej wody, 1 łyżka roztopionego masła, sól. Farsz: 150 g ugotowanej kaszy gryczanej, 250 g twarogu, 1 cebula, 3 ząbki czosnku, sól i pieprz do smaku, 3 łyżki śmietany 30%.
Przygotowanie: mąkę przesiać do miski, dodać szczyptę soli, wymieszać i wlać około 160 ml ciepłej wody oraz masło. Zagnieść. Ciasto nie powinno być twarde. Przykryć ściereczką i odstawić na 10-15 minut aby odpoczęło. W tym czasie przygotować farsz: wymieszać kaszę z twarogiem, dodać posiekaną cebulę z rozgniecionym czosnkiem (można je wcześniej podsmażyć). Dodać śmietankę i połączyć składniki. Ciasto wałkować, układać na nim porcję farszu, przykrywać ciastem i wycinać pierogi. Pierogi wkładać do wrzącej osolonej wody z olejem i gotować około 3-4 minut. Przed podaniem można je dodatkowo obsmażyć z dodatkiem szałwii i świeżo mielonego kolorowego pieprzu.