Jarmuż – właściwości i zastosowanie

Dlaczego warto jeść jarmuż?

Jarmuż należy do jednych z najcenniejszych warzyw. Jego liście zawierają ogromne ilości błonnika, białka oraz witamin, w tym witaminy C, witamin z grupy B i bardzo rzadko spotykanej w warzywach witaminy K. Jest też źródłem beta-karotenu, który organizm przetwarza na witaminę A. Znajdziemy w nim również wiele wartościowych składników mineralnych, takich jak żelazo, magnez, fosfor, cynk, potas i wapń. Ponadto jarmuż to moc sulforafanu, czyli bardzo silnego antyoksydantu.

Jarmuż jest niskokaloryczny, bo w 100 g surowego warzywa znajduje się tylko ok. 40 kcal. Jest on więc bardzo polecany osobom będącym na diecie odchudzającej.

Jarmuż może być używany w ramach profilaktyki chorób nowotworowych i miażdżycy. Chroni organizm przed krwotokami, a także przed nadmiernym krwawieniem miesiączkowym. Wspomaga gojenie się ran. Wspiera również działanie układu nerwowego, krwionośnego i odpornościowego. Uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne oraz obniża poziom złego cholesterolu i ciśnienia. Dodatkowo zapobiega anemii oraz kurzej ślepocie.

Jarmuż posiada więc niezwykle cenne właściwości wspierające funkcjonowanie całego organizmu. Okazuje się jednak, że nie każdy może korzystać z jego dobrodziejstw. Jarmuż zawiera bowiem goitrogeny, które mogą niekorzystnie oddziaływać na metabolizm jodu i powodować obniżenie stężenia tego pierwiastka w organizmie, co może prowadzić do przerostu tarczycy. Z tego względu jarmużu, szczególnie tego w surowej postaci, powinny unikać osoby cierpiące na choroby tarczycy.

Jarmuż nie jest też wskazany dla osób z kamicą nerkową, ponieważ ma w sobie duże ilości szczawianów, które są trudno rozpuszczalne w wodzie.

W jaki sposób jeść jarmuż?

Jarmuż najlepiej spożywać na surowo, gdyż w tej postaci zawiera największą ilość cennych składników odżywczych. Jednocześnie dopuszczalna jest krótka obróbka termiczna, która nie pozbawi go całkowicie wartości, ale mimo wszystko mocno je ograniczy, poprawiając nieco smak.

Aby w pełni cieszyć się zdrowotnymi wartościami jarmużu, najlepiej przygotować z niego sałatkę albo zrobić na jego bazie smoothie lub koktajl.

Przepis na sałatkę z jarmużem:

Składniki:

• kilka liści jarmużu,
• 1 pomidor,
• 10 dag sera typu feta,
• 1 garść ziaren słonecznika,
• ½ łyżeczki ziół prowansalskich,
• oliwa,
• sól i pieprz do smaku.

Przygotowanie:

1. Liście jarmużu dokładnie myjemy i pozbawiamy twardych elementów. Rwiemy na kawałki.
2. Pomidor kroimy w kostkę, fetę rozkruszamy na wierzchu. Polewamy oliwą, doprawiamy solą i pieprzem oraz ziołami prowansalskimi. Wszystko mieszamy.
3. Ziarna słonecznika podprażamy na suchej patelni. Posypujemy nimi sałatkę.

Przepis na jarmużowy koktajl:

Składniki:

• kilka liści jarmużu pozbawionych twardych części,
• szklanka mleka lub kefiru,
• jabłko,
• banan.

Przygotowanie:

1. Wszystkie składniki blendujemy. Podajemy w wysokiej szklance.

Jarmuż można również jeść na ciepło. Przygotowuje się go podobnie jak szpinak, podgrzewając wraz z dodatkami do momentu aż zmniejszy swoją objętość. Można w ten sposób zrobić z niego smaczny sos do makaronu i kurczaka. Ogromnym powodzeniem cieszą się również chipsy z jarmużu.

Przepis na chipsy z jarmużu

Składniki:

• liście jarmużu,
• 2-3 łyżki oliwy z oliwek,
• sól, dowolne przyprawy, np. pieprz, chili, curry, papryka słodka, papryka wędzona, oregano.

Przygotowanie:

1. Liście jarmużu pozbawiamy twardych elementów. Przekładamy je do miski, polewamy oliwą, posypujemy solą i dowolnymi przyprawami.
2. Piekarnik rozgrzewamy do 180 stopni. Blachę wykładamy papierem do pieczenia i rozkładamy na nim liście jarmużu. Wstawiamy do piekarnika i pieczemy ok. 10 minut, aż brzegi liści nabiorą brązowego koloru.
3. Takie chipsy świetnie smakują z jogurtowo-czosnkowym dipem.

Jarmuż powinno się przechowywać w lodówce, ale najlepiej zjeść go jak najszybciej, maksymalnie w ciągu kilku dni. Jarmuż można też mrozić.