Chlebianka – idealna zupa na jesień

Nie masz pomysłu, co zrobić z czerstwym pieczywem? Na pewno nie należy wyrzucać go do kosza, gdyż może okazać się bazą rozmaitych potraw, choćby smacznej i pożywnej zupy, którą zajadali się nasi przodkowie. Jak przyrządzić tradycyjną chlebiankę?

ChlebiankaChlebianka
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
oprac.  KGD

Mimo zmieniających się trendów kulinarnych zupy wciąż stanowią ważny element jadłospisu Polaków – jak wynika ze statystyk, rocznie pochłaniamy blisko 4 miliardy litrów tego typu specjałów, co daje około 100 litrów na mieszkańca naszego kraju. W tej dziedzinie od dawna pozostajemy światowymi liderami.

Zupy, zwane niegdyś polewkami, zajmowały szczególne miejsce także w kuchni naszych przodków. Jadano je nie tylko na obiad, ale również na śniadanie, a nawet kolację. Często stanowiły jedyny w ciągu dnia ciepły i wartościowy posiłek, dostarczający niezbędnych składników odżywczych.

Na co dzień spożywano przede wszystkim mało wyszukane i szybkie w przygotowaniu potrawy na bazie kilku łatwo dostępnych składników. Zwano je zupami biednymi lub głodowymi. Najlepszym przykładem jest chlebianka, znana w różnych regionach kraju. Pierwotnie przyrządzano ją tylko z czerstwego chleba i wody, którą później zaczęto zastępować bardziej pożywnym rosołem, polewkę wzbogacono też dodatkiem czosnku i cebuli, a także "wkładką mięsną", np. boczkiem czy kiełbasą.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Domowy chleb żytni. Sposób na tańszą i zdrowszą alternatywę dla sklepowej drożyzny

Dziś chlebianka stała się potrawą zapomnianą. Warto jednak sobie o niej przypomnieć, gdyż może okazać się ciekawym uzupełnieniem naszego jadłospisu, zwłaszcza w jesienne i zimowe dni.

Chleb, ale jaki?

Bazę zupy stanowi czerstwe pieczywo, które – jak głoszą statystyki – co drugi Polak wyrzuca do kosza. Tymczasem, nawet po utracie świeżości, chleb czy bułkę można z powodzeniem wykorzystać w kuchni, w dodatku taki produkt kryje sporo wartości odżywczych. Staje się choćby bogatszym źródłem ważnego składnika błonnika pokarmowego, czyli tzw. skrobi opornej, nie ulegającej rozkładowi w przewodzie pokarmowym i obniżającej indeks glikemiczny przysmaków, do przygotowania których została wykorzystana. Dlatego są one zalecane m.in. cukrzykom.

Czerstwe pieczywo jest trawione łatwiej niż świeże. Nic dziwnego, że specjaliści zalecają je w dietach bogatoresztkowych, stosowanych np. przez osoby zmagające się z problemami jelitowymi.

Do przyrządzenia chlebianki najlepsze jest pieczywo pełnoziarniste, wypiekane na zakwasie, bogate w błonnik oraz inne składniki mineralne. Tradycyjnie stosowano chleb sitkowy, wypiekany z mąki żytniej wytwarzanej z całych ziaren żyta, zawierających zarówno bielmo, jak i okrywę owocowo-nasienną. W procesie produkcyjnym odsiewa się tylko większe otręby za pomocą specjalnego sita (stąd nazwa wyrobu). Dziś jednak takie pieczywo jest dość trudno dostępne, ale z powodzeniem można wykorzystać chleb żytni czy razowy.

Przepis na chlebiankę

Przygotowanie tradycyjnej chlebianki jest banalnie proste. Dwie cebule drobno siekamy, 1-2 ząbki czosnku przeciskamy przez praskę, zaś kawałek dobrej jakości boczku (20 dag) kroimy w kostkę. Następnie wszystkie składniki podsmażamy na patelni.

Bochenek czerstwego chleba kroimy w kostkę, przekładamy do garnka i zalewamy gorącym bulionem warzywnym (4 szklanki), może być z kostki, ale zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest samodzielne ugotowanie wywaru. Zalany chleb pozostawiamy na 10 minut, po czym dodajemy cebulę z boczkiem oraz solidną porcją posiekanej zieleniny (natką pietruszki, świeży lub suszony tymianek i majeranek). Zupę zagotowujemy, gotujemy jeszcze kilka minut.

Przepis na chlebiankę można też modyfikować, choćby zastępując boczek kiełbasą, np. białą. Oprócz wywaru do zupy dodaje się niekiedy także jasne piwo. Jeśli chcemy przyrządzić potrawę w stylu włoskim, warto wzbogacić ją także pokrojonymi pomidorami oraz posiekanymi listkami bazylii.

Wybrane dla Ciebie

Wspiera jelita, chroni nerki. Wiele osób mija obojętnie w sklepie, bo nie wie, jak przyrządzić
Wspiera jelita, chroni nerki. Wiele osób mija obojętnie w sklepie, bo nie wie, jak przyrządzić
Najlepszy chleb z dyskontu. Dietetyk wskazał konkretny produkt
Najlepszy chleb z dyskontu. Dietetyk wskazał konkretny produkt
Dodaje energii lepiej niż mała czarna i topi tłuszcz na brzuchu. Pij codziennie rano
Dodaje energii lepiej niż mała czarna i topi tłuszcz na brzuchu. Pij codziennie rano
Te napoje najlepiej nawodnią organizm w czasie upału. Woda nie załapała się do pierwszej trójki
Te napoje najlepiej nawodnią organizm w czasie upału. Woda nie załapała się do pierwszej trójki
Nie możesz się doczekać swoich pomidorów na kanapce? Tak przyspieszysz ich dojrzewanie
Nie możesz się doczekać swoich pomidorów na kanapce? Tak przyspieszysz ich dojrzewanie
Pij ten naturalny eliksir codziennie. Będziesz mieć wyborny nastrój i promienną skórę
Pij ten naturalny eliksir codziennie. Będziesz mieć wyborny nastrój i promienną skórę
Wiele osób ignoruje ten sygnał. Ekspertka wyjaśnia, co oznacza senność po jedzeniu
Wiele osób ignoruje ten sygnał. Ekspertka wyjaśnia, co oznacza senność po jedzeniu
Szukaj na straganach. Są tanie i wymiatają złogi z jelit jak szczotka
Szukaj na straganach. Są tanie i wymiatają złogi z jelit jak szczotka
Czy warto jeść kurki? Słowa dietetyków dają do myślenia
Czy warto jeść kurki? Słowa dietetyków dają do myślenia
Jesz odgrzewany makaron? Naukowcy sprawdzili, jak wpływa na organizm
Jesz odgrzewany makaron? Naukowcy sprawdzili, jak wpływa na organizm
Tylko w tych godzinach podlewam ogórki. Dzięki temu nie pali ich słońce ani nie rozwija się zaraza
Tylko w tych godzinach podlewam ogórki. Dzięki temu nie pali ich słońce ani nie rozwija się zaraza
Wsyp 1 łyżeczkę do kawy i pij każdego ranka. Stawy nie będą strzelać, a na jelita zadziała jak balsam
Wsyp 1 łyżeczkę do kawy i pij każdego ranka. Stawy nie będą strzelać, a na jelita zadziała jak balsam