Anyż – co to za przyprawa i jak z niej korzystać?

Na rynku istnieją dwie przyprawy nazywane anyżem: anyż gwiazdkowy oraz anyż biedrzeniec. Ten pierwszy to tak naprawdę bodian właściwy, czyli niewielkie drzewo należące do rodziny cytryńcowatych. Pochodzi ono z Wietnamu, Indii i Chin. Owocuje po sześciu latach, wydając zdrewniałe gwiazdki wypełnione nasionami, a kwitnie na żółto. Żyje ponad 100 lat, a obfite plony wydaje między 14. a 100. rokiem. W sklepach dostępne są całe gwiazdki anyżu lub ich mielona forma. Przyprawa ma korzenno-słodki smak i jest bardzo aromatyczna.

Anyż biedrzeniec jest z kolei popularnie nazywany anyżkiem. To jednoroczna roślina, która należy do rodziny selerowatych. Uprawiana jest na terenie Azji Mniejszej i w rejonie Morza Śródziemnego. Rośnie do 50 cm wysokości, a kwitnie drobnymi białymi kwiatkami w baldach, w czym nieco przypomina koper. Anyżek ma malutkie, okrągłe owoce, które mają zielono-szarą barwę i są pokryte delikatnymi włoskami. Są one aromatyczne oraz bardzo słodkie i korzenne w smaku.

Obie przyprawy zawierają anetol, czyli olejek eteryczny, który nadaje im wyjątkowego zapachu i smaku.

Zarówno anyż gwiaździsty, jak i anyżek mają prozdrowotne właściwości, które wykorzystywane są w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. Przede wszystkim działają antybakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo. Mają też właściwości przeciwutleniające. Świetnie sprawdzają się we wspomaganiu leczenia przeziębień i infekcji. Ponadto:

• łagodzą wzdęcia, działając rozkurczowo i wiatropędnie,
• wspierają trawienie, stymulując wydzielanie soków trawiennych,
• łagodzą bóle brzucha, nudności i wymioty,
• działają wykrztuśnie,
• wspierają detoksykację organizmu,
• zmniejszają obrzęki pojawiające się w wyniku nagromadzenia się wody w organizmie,
• wspomagają laktację, pomagają regulować poziom cukru we krwi,
• mają łagodne właściwości przeciwbólowe,
• wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego,
• mają pozytywny wpływ na skórę i włosy,
• korzystnie działają na potencję.

Anyż gwiazdkowy najlepiej pasuje do dań słodko-kwaśnych, charakterystycznych dla kuchni dalekowschodniej i hinduskiej. Świetnie sprawdza się również jako dodatek do wypieków i deserów, a także do wyrobu cukierków. Może być również dorzucany do kompotów. Ponadto doskonale podkreśla smak mięs, np. wieprzowego i drobiowego, a nawet ryb. Można go też dodawać do różnego rodzaju sosów.

Z kolei anyż biedrzeniec najczęściej stosuje się do wyrobów piekarniczych oraz do produkcji anyżówki, czyli nalewki z anyżu polecanej przede wszystkim w stanach zapalnych gardła, tchawicy oraz krtani, a także w infekcjach bakteryjnych. Taką anyżówkę bez problemu znajdziemy w sklepach, ale też możemy przyrządzić ją samodzielnie.

Składniki:

• 20  nasion anyżu biedrzeńca,
• 2 x 250 ml spirytusu,
• miód.

Przygotowanie:

• Anyż zalewamy szklanką spirytusu i odstawiamy w ciemne miejsce na dwa tygodnie. Po tym czasie płyn zlewamy do butelki, a nasiona znów zalewamy szklanką spirytusu.
• Ponownie odstawiamy w ciemne miejsce na dwa tygodnie.
• Po upływie tego okresu oba płyny łączymy ze sobą i dodajemy do nich miód. Można zastąpić go cukrem, który wcześniej przepalamy na patelni, robiąc z niego karmel i uważając, by się nie przypalił.

Anyż znajdziemy też w składzie wielu wysokoprocentowych alkoholi, np. takich jak: ouzo, absynt, raki, sambuca, arrack, galliano, pastis.

Warto pamiętać, że znaczenie lepiej zaopatrywać się w anyż w postaci całych gwiazdek lub nasion. Mielona forma bardzo często jest zwietrzała i szybko traci na wartości. Tymczasem całe ziarnka z łatwością można zmielić w młynku do kawy lub rozetrzeć w moździerzu, dzięki czemu zawsze będziemy mieć świeży, aromatyczny i intensywny anyż.