Lubczyk - właściwości i zastosowanie zioła

O znakomitym działaniu lubczyku zdawali sobie sprawę już nasi starożytni przodkowie. Ziele to cenione było przede wszystkim ze względu na przypisywane mu magiczne działanie. Dziś lubczyk stanowi jedną z najpopularniejszych w Europie przypraw - dodany do wielu potraw nadaje im niepowtarzalnego smaku oraz aromatu. Oprócz tego roślina skutecznie niweluje liczne dolegliwości zdrowotne.

Obraz
Źródło zdjęć: © Shutterstock.com

Lubczyk znany jest i stosowany od czasów starożytnych. Początkowo roślina służyła głównie jako przyprawa dodawana do wielu dań oraz magiczny środek uznawany za naturalny afrodyzjak. Do dziś w wielu kulturach zaleca się stosowanie różnych preparatów na bazie lubczyku w celu zwiększenia poziomu libido. To jednak niejedyna lecznicza właściwość tego zioła – związki zawarte w roślinie okazują się szczególnie pomocne chociażby przy dolegliwościach żołądkowych lub infekcjach układu moczowego.

Lubczyk – ogólna charakterystyka

Lubczyk (łac. Levisticum officinale) to bylina z rodziny selerowatych pochodząca z terenów dzisiejszego Afganistanu oraz Iranu. Obecnie roślinę uprawia się w wielu państwach, w tym także w Polsce. Ziele najlepiej czuje się w dobrze spulchnionej i lekkiej glebie z dużą zawartością wapnia oraz próchnicy. Lubczyk lubi stanowiska dobrze nasłonecznione i osłonięte przed wiatrem. Roślina charakteryzuje się prostą, słabo rozgałęzioną łodygą, która może osiągnąć wysokość 1 metra, ciemnozielonymi i poszarpanymi liśćmi, bladożółtymi kwitami oraz krótkim i brunatnym kłączem. Zbiory lubczyku odbywają się w sierpniu. Do najcenniejszych części rośliny zalicza się oczywiście liście, a także korzeń, który znajduje zastosowanie głównie w medycynie ludowej. Ziele wykorzystuje się zarówno świeże, jak i ususzone.

Lubczyk w kuchni

W sztuce kulinarnej wykorzystuje się zazwyczaj liście lubczyku (choć można także dodać do potraw nasiona rośliny lub jej kłącze), które cechują się charakterystycznym ostrym smakiem. Świeże lub ususzone stanowią doskonały dodatek do zup – szczególnie rosołu, flaków, grochówki, fasolowej lub kremu z soczewicy. Lubczyk urozmaici również sosy (szczególnie mięsne i pomidorowe), dania rybne oraz sałatki. Mistrzowie sztuki kulinarnej zalecają dodanie ziela do dań na bazie kapusty i szpinaku – wyrazisty aromat rośliny skutecznie bowiem zabija nieprzyjemny zapach tych składników i nadaje im ostrości. Lubczyk można również dodać do wypiekanego w domowych warunkach chleba. Zioło wchodzi także w skład wielu popularnych mieszanek przypraw, w tym do popularnej „Maggi”. Dodatkowo lubczyk może posłużyć do zaparzenia aromatycznej i relaksującej herbaty oraz stworzenia nalewki nazywanej kordiałem. Warto jednak pamiętać, by nie przesadzać z użyciem tej
przyprawy – lubczyk jest bowiem na tyle wyrazisty, że potrafi zdominować smak danej potrawy i uczynić ją mało apetyczną.

Do czego warto dodać lubczyku?

• Rosół
• Zupa pieczarkowa
Zupa fasolowa
• Fasolka po bretońsku
• Domowy chleb
• Kapusta z grzybami
• Makaron ze szpinakiem w sosie śmietanowym
Pierś z indyka duszona w winie
• Domowa nalewka staropolska
• Sos bolognese

Właściwości lecznicze lubczyku

Z punktu widzenia medycyny naturalnej najcenniejszą częścią lubczyku jest jego korzeń, posiadający co najmniej 3% olejków eterycznych, bogatych m.in. w estry, kwas octowy, skrobię, żywicę, cukier, kumarynę i kwasy polifenolowe. Lubczyk ma przede wszystkim zbawienny wpływ na nasz układ moczowy i pokarmowy – roślina działa bowiem moczopędnie i wiatropędnie. Oprócz tego ziele hamuje nadmierną fermentację w jelitach, dzięki czemu reguluje procesy trawienne. Z tego też względu zaleca się dodanie szczypty ususzonych liści rośliny do dań ciężkostrawnych. W medycynie naturalnej lubczyk wykorzystywany jest także do zwalczania infekcji dróg oddechowych – zioło wykazuje bowiem działanie wykrztuśne. Dodatkowo korzeń i owoce lubczyku wykorzystuje się, jako środek pobudzający krwawienie miesięczne, wspomagający koncentrację i wzmacniający ogólną kondycję organizmu. W medycynie zielarskiej lubczyk wciąż uważany jest za skuteczny afrodyzjak. Uwaga! Należy unikać preparatów sporządzonych z zioła w przypadku ostrej
niewydolności nerek oraz w czasie ciąży, okresu laktacji i przy zaburzeniach miesiączkowania.

Czy wiesz, że…?

Lubczyk do Europy sprowadzili Rzymianie, którzy używali go między innymi do zwalczania gorączki oraz problemów trawiennych. W średniowieczu dużą rolę w rozpowszechnieniu ziela odegrali benedyktyni.

Dawniej ziele przyczepiane było do sukni ślubnej panny młodej, co miało przynieść świeżo upieczonym małżonkom życie w dostatku. Lubczyk dodawano również do kąpieli nowo narodzonym dziewczynkom, by zapewnić im szczęście w miłości.

Wojciech Chentkiewicz

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
Jedz ogórka kiszonego codziennie przez dwa tygodnie. Efekt miło cię zaskoczy
Jedz ogórka kiszonego codziennie przez dwa tygodnie. Efekt miło cię zaskoczy
Seniorzy powinni jeść garść dziennie. Wzmacnia kości i stawy, pomaga obniżyć cholesterol
Seniorzy powinni jeść garść dziennie. Wzmacnia kości i stawy, pomaga obniżyć cholesterol
Znajoma pokazała mi prosty trik na krojenie kalafiora. Nie muszę używać noża
Znajoma pokazała mi prosty trik na krojenie kalafiora. Nie muszę używać noża
Ta kawa jest lepsza od pumpkin spice latte. Pomoże ci pozbyć się oponki
Ta kawa jest lepsza od pumpkin spice latte. Pomoże ci pozbyć się oponki
Ma delikatny smak z lekko orzechową nutą i mało ości. Wersja wędzona dostępna w korzystnej cenie
Ma delikatny smak z lekko orzechową nutą i mało ości. Wersja wędzona dostępna w korzystnej cenie
Mało kalorii, sporo białka, a i tak przegrywa z dorszem. Ta ryba powinna cię zainteresować
Mało kalorii, sporo białka, a i tak przegrywa z dorszem. Ta ryba powinna cię zainteresować
Dodaję do placków ziemniaczanych. Są pulchne i delikatne, ale z bardzo chrupiącą skórką
Dodaję do placków ziemniaczanych. Są pulchne i delikatne, ale z bardzo chrupiącą skórką
Weź z kuchennej szafki i postaw na parapecie. Problem z wilgocią na oknach zniknie
Weź z kuchennej szafki i postaw na parapecie. Problem z wilgocią na oknach zniknie
Wszyscy myślą, że to tylko nieprzydatny odpad. Ja wykorzystuję je częściej niż fusy po kawie
Wszyscy myślą, że to tylko nieprzydatny odpad. Ja wykorzystuję je częściej niż fusy po kawie
Wlej 3 łyżki do sałatki. Pomoże oczyścić organizm z toksyn i zregenerować wątrobę
Wlej 3 łyżki do sałatki. Pomoże oczyścić organizm z toksyn i zregenerować wątrobę
Syrop z cebuli może się schować. Ta mikstura ratuje odporność
Syrop z cebuli może się schować. Ta mikstura ratuje odporność
Tego absolutnie nie rób z pomidorami. Dietetyk przestrzega przed skutkami
Tego absolutnie nie rób z pomidorami. Dietetyk przestrzega przed skutkami