Ewa Wachowicz: Typowe dla Małopolski potrawy na wigilijnym stole. Nie może ich u mnie zabraknąć!

Przystawki - ważny element na świątecznym stole

Moja wieczerza wigilijna rozpoczyna się od podania przystawek. Królują potrawy z ryb: śledzi czy karpi. Najczęściej przygotowuję karpia po żydowsku. Smakuje doskonale, dlatego zachęcam każdego z was do wypróbowania poniższego przepisu.

Karp po żydowsku - przepis

Składniki:

• 2 karpie
• 500 g cebuli
• 3 łyżki cukru
• 2 liście laurowe
• ziele angielskie
• 100 g rodzynek
• 100 g migdałów bez skórki
• pieprz
• 50 g żelatyny

Przygotowanie:

1. Cebule pokroić, zalać 2 1/2 l wody, posolić, dodać 3 łyżki cukru. Postawić na kuchence.
2. Podczas gotowania wrzucić głowy i ogony, gotować do miękkości. Następnie wyjąć z wywaru. Do garnka wrzucić rybę podzieloną na dzwonka. Gotować ok. 30 minut na bardzo wolnym ogniu.
3. Wystudzić, przełożyć do głębokich półmisków (z karpia można wyjąć największe ości). Wywar przelać przez sito do drugiego naczynia, cebule przetrzeć.
4. Wrzucić namoczone rodzynki oraz migdały, zagotować. Następnie zdjąć z ognia, dodać żelatynę rozpuszczoną w odrobinie wywaru, doprawić pieprzem.
5. Dzwonka zalać, przykryć, przestudzić i włożyć do lodówki. Podawać, gdy galareta stężeje.

Po przystawkach czas na zupę. Moja bratowa podaje grzybową, ja zaś zwykle stawiam na barszcz czerwony z uszkami. Aby miał on wyjątkowy i wyrazisty smak, kilka dni wcześniej robię zakwas buraczany. Taka baza, na którą przepis poniżej, pozwala na ugotowanie pysznego barszczu wigilijnego.

Zakwas z buraków - przepis

Składniki:

• 1 kg buraków ćwikłowych
• 3 l wody
• 1 łyżeczka kminku
• 30 g korzenia chrzanu
• 1 główka czosnku
• 3 łyżeczki soli
• szczypta cukru
• 1 kromka chleba razowego

Przygotowanie:

1. Buraki obrać i pokroić na kawałki.
2. Przełożyć do słoika lub kamionki, zalać letnią przegotowaną wodą. Dodać kminek, chrzan, czosnek, sól, cukier i kromkę chleba.
3. Odstawić pod przykryciem na 3-6 dni.

Klasyczny barszcz czerwony:

• 100 g suszonych grzybów włoszczyzna (bez kapusty)
• 2 liście laurowe
• 5 ziaren ziela angielskiego
• 5 ziaren pieprzu
• 2 ząbki czosnku
• natka pietruszki
• zakwas z buraków
• cukier, sól
• ½ cytryny

Przygotowanie:

1. Przygotować wywar z suszonych grzybów i warzyw (grzyby uprzednio namoczyć). Przyprawić liśćmi laurowymi, ziarnami pieprzu i zielem angielskim.
2. Ugotować. Przecedzić. Czosnek przecisnąć przez praskę na gazę, zawiązać, wycisnąć sok do sklarowanego wywaru (pod koniec można też zanurzyć w bulionie całe zawiniątko).
3. Dodać zakiszony barszcz. Dosmaczyć solą, cukrem i sokiem z cytryny - zupa powinna być słodko-kwaśna.
4. Podgrzać, ale nie dopuścić do wrzenia, bo barszcz straci kolor.
5. Barszcz podaję z uszkami, które oczywiście lepię osobiście.

Jedno z dań głównych, a na pewno potrawa, której nie może zabraknąć, to smażone dzwonka z karpia. Przepis jest bardzo prosty - pamiętajcie jednak, by postępować zgodnie z poniższymi instrukcjami.

Smażony karp - przepis

• 2 karpie
• mąka
• oliwa i masło do smażenia
• cebula do przełożenia ryby

Przygotowanie:

1. Sprawionego karpia podzielić na dzwonka.
2. Włożyć do miski, przełożyć cebulą, odstawić na noc w chłodne miejsce.
3. W Wigilię rybę wyjąć z cebuli, posolić, obtoczyć w mące, po czym usmażyć z obu stron na oliwie z dodatkiem masła.

Karp najlepiej smakuje z dodatkiem ziemniaków i kapusty z grzybami. By ziemniaki były smaczniejsze, gotuje je nie w samej wodzie, ale w wodzie z mlekiem (pół na pół) razem z obraną cebulą.

Moi domownicy to fani pierogów w każdej niemal odsłonie. Ruskie, z serem na słodko, z suszoną śliwką albo kapustą i grzybami – opcji jest naprawdę bardzo dużo. Zwykle decydujemy się na zestaw wytrawnych, a na deser zajadamy się tymi na słodko.

Wśród głównych dań obowiązkowo znaleźć musi się też kasza z grzybami. Jej wykonanie jest proste, za to smak, zwłaszcza podczas Świąt Bożego Narodzenia, po prostu wyjątkowy!

Kasza z grzybami - przepis

• 500 g kaszy jęczmiennej perłowej
• 150 g suszonych grzybów
• 3 łyżki masła sól

Przygotowanie:

1. Grzyby zalać wrzątkiem i odstawić na noc. Namoczone grzyby wyłowić i włożyć do kaszy.
2. Delikatnie zlać wodę spod grzybów (tak, by cały osad pozostał w garnku) i zalać nią kaszę. Dodać masło. Uzupełnić wodą do poziomu 2 cm powyżej kaszy. Posolić do smaku.
3. Gotować na małym ogniu, aż kasza wchłonie cały płyn (ok. 20 minut). Uważać, by się nie przypaliła. W razie potrzeby dolać wodę.
4. Podawać z wiórkami chłodnego masła.

“Łącznik” pomiędzy daniami głównymi daniami a deserem, to łazanki z makiem i rodzynkami.

Łazanki z makiem

• 250 g makaronu łazanki
• 1 łyżka masła
• cukier
• cukier waniliowy

Farsz:

• 2 łyżki masła
• 300 g maku
• mleko do zaparzenia
• ¼ kostki masła
• 1 garść orzechów włoskich
• 1 garść migdałów
• 1 garść rodzynek
• 1 garść fig suszonych
• 1 garść suszonych moreli
• 2 łyżki miodu
• 1 łyżka cukru waniliowego

Przygotowanie:

1. Mak zaparzyć gorącym mlekiem. Po ok. 30 minutach przepuścić dwa razy przez maszynkę do mielenia mięsa.
2. Na patelni rozpuścić masło. Dodać posiekane orzechy i migdały, lekko przesmażyć. Dorzucić namoczone rodzynki, pokrojone w kostkę morele oraz figi.
3. Dodać zaparzony i zmielony mak. Posłodzić miodem. Dodać cukier waniliowy.
4. Makaron ugotować. Odcedzić, przelać zimną wodą i polać zezłoconym masłem. Wymieszać z farszem.

Oczywiście, jeśli chodzi o deser, to jest w czym przebierać. Różnego rodzaju ciasta oraz ciasteczka (w tym także pierniczki) jemy przez wszystkie świąteczne dni. Wszak podczas świąt kalorie się nie liczą! Jak święta, to koniecznie kompot z suszu. Istnieją tacy, którzy uwielbiają jego smak i ci, którzy za nim nie przepadają. Osobiście zachęcam was do samodzielnego wykonania takiego trunku, bo jest bardzo zdrowy, a najlepiej smakuje właśnie podczas Wigilii.

Zobacz też:

Co zrobić z polędwiczką wieprzową? 5 inspirujących pomysłów

Gęsina - dlaczego warto ją jeść i co z niej przygotować?

Książę Wiliam zdradził przepis na sos boloński