Czy kawa latte jest zdrowa?
Kawa została uwzględniona w nowej piramidzie żywienia. A co z kawą latte? Ma ona łagodniejszy smak niż tradycyjne espresso, dlatego Polacy piją ją tak chętnie. Czy jednak kawa uzupełniona o dodatek spienionego mleka zachowuje wszystkie cenne dla zdrowia właściwości?
Czym jest latte? Po włosku to po prostu „mleko”. We Włoszech należy więc zamawiać caffè latte. Chodzi o świeżo zaparzone espresso uzupełnione o podgrzane, spienione mleko. Latte macchiato jest podobne do latte, jednak w tym przypadku kawa ma trzy warstwy (aby tak się stało, espresso wlewa się do już spienionego mleka). Bez względu na tę drobną różnicę jedno nie ulega wątpliwości – kawa z mleczną pianką skradła serca Polaków. Czy jednak można ją pić bez obaw o zdrowie?
Kawa ma tę moc
Spór o wpływ kawy na funkcjonowanie organizmu trwa od dłuższego czasu. Małej czarnej przypisywano dotąd zarówno dobroczynny (np. pobudzenie metabolizmu), jak i niekorzystny (np. wypłukiwanie magnezu) wpływ na zdrowie. Jednak na podstawie aktualnych doniesień naukowych eksperci Instytutu Żywności i Żywienia zdecydowali o włączeniu kawy do aktualnej piramidy zdrowego żywienia i aktywności fizycznej (dla osób dorosłych). Eksperci Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej nazwali kawę „wschodzącą gwiazdą prewencji chorób”.
„Kawa wykazuje bardzo silny potencjał antyoksydacyjny – zawiera wiele różnych bioaktywnych związków, chroniących nasze komórki przed uszkodzeniami, czyli działających po pierwsze w kierunku prewencji miażdżycy, udaru, zawału serca, nowotworów złośliwych, a po drugie zmniejszających ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Mamy także liczne metaanalizy wykazujące wpływ kawy na zmniejszenie śmiertelności w wypadkach drogowych czy w wypadkach przy pracy. Jest to prawdopodobnie związane z lepszym przepływem krwi przez struktury mózgu, odpowiedzialne za postrzeganie, kojarzenie, czujność” – tłumaczy prof. dr hab. n med. Mirosław Jarosz, dyrektor IŻŻ.
Zobacz także: Kawa. Możesz pić, ile zechcesz:
Szacuje się, że kawa zawiera ponad tysiąc bioaktywnych substancji. Żeby jednak uzyskać prozdrowotne właściwości z jej spożycia, należy wypijać jej odpowiednią ilość – nie za dużo, ale również nie za mało. Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) optymalne jest „umiarkowane spożycie kawy” oznaczające, że zdrowa, dorosła osoba może wypić 3–5 filiżanek dziennie. Z badań wynika, że spożycie kawy na takim poziomie zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca o 11–13 proc.
Mleko w kawie pod lupą
Co natomiast w sytuacji, gdy smakuje nam tylko kawa z mlekiem i to najlepiej spienionym?
Tutaj zaczyna się problem, bowiem jak można przeczytać w informacjach udostępnionych przez dr Reginę Wierzejską z NCEŻ IŻŻ, „zawartość przyswajalnych polifenoli obniża w kawie dodatek mleka z powodu wiązania tych związków przez białka”. Nie oznacza to bynajmniej, że kawa z mlekiem traci swoje prozdrowotne właściwości! Po prostu ma ich mniej niż zwykła kawa bez dodatków. Ponadto, mleko może pomóc zneutralizować silny aromat naparu małej czarnej, co ma znaczenie w przypadku osób z wrażliwym żołądkiem.
Trzeba natomiast pamiętać, że mleko to źródło tłuszczu i dodatkowych kilokalorii. Dla przykładu: w 100 g pełnotłustego mleka (3,8 proc.) znajduje się ok. 66 kcal, a w 100 g chudego mleka (0,5 proc.) – 39 kcal. Zamawiając więc albo przygotowując ulubione caffè latte, trzeba mieć na względzie dodatkową kaloryczność spowodowaną dodatkiem mleka.
IŻŻ obala również mit, że osoby dorosłe nie powinny pić mleka. Według zasad zdrowego żywienia powinno się spożywać co najmniej dwie duże szklanki w ciągu dnia. Również „występowanie nietolerancji laktozy nie oznacza konieczności rezygnacji ze spożycia mleka i produktów mlecznych. Osoby z tą przypadłością mogą spożywać 11–12 g laktozy na porcję, co odpowiada średnio szklance mleka” (mgr inż. Paulina Gąsiewska).
Do kawy można dodać napój roślinny, a napar zostanie wtedy wzbogacony o witaminy i minerały z niego pochodzące. Większość napojów roślinnych udaje się spienić, jeśli więc zachodzi taka konieczność, można przygotować bezmleczną wersję caffè latte.
Na te dodatki uważaj
Żeby kawa była zdrowa, na pewno nie powinna zawierać: słodkiej śmietanki (w płynie czy ubitej), mleka w proszku, cukru, słodkich syropów, innych słodzików. Takie dodatki nie tylko obniżają leczniczy potencjał małej czarnej, ale dostarczają również dodatkowej dawki cukru. Mleko w proszku dodatkowo zawiera mniej cennych witamin i biopierwiastków od zwykłego mleka, a przy tym jest źródłem oksysteroli – utlenionych pochodnych cholesterolu, które sprzyjają rozwojowi chorób sercowo-naczyniowych.
Zamiast tego dobrym dodatkiem do kawy jest cynamon czy kardamon – obie przyprawy mają udowodnione właściwości lecznicze. Kawę ze spienionym mlekiem warto oprószyć kakao, które jest źródłem witamin, minerałów oraz przeciwutleniaczy.
Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
