Unikalne wino z Madery. Cena za butelkę przyprawia o zawrót głowy

Ku czci Madery

Dwa lata temu Madera wraz z dwiema siostrzanymi wyspami świętowała 600-lecie odkrycia. Stawiając sobie za cel otrzymanie wina godnego upamiętnienia tego doniosłego wydarzenia, w rodzinnej portugalskiej winiarni Blandy’s, której początki sięgają 1811 roku, zdecydowano się zestawić w całość wszystkie atrybuty, którymi dysponowano.

Zrobiono kupaż 11 wyjątkowych win powstałych na przestrzeni trzech wieków – XIX, XX i XXI i zrobionych z pięciu tradycyjnie uprawianych na Maderze białych odmian winorośli – sercial, verdelho, terrantez, bual i malmsey. W efekcie powstało wino wyznaczające standardy nie tylko dziś, ale także stanowiące punkt odniesienia dla przyszłych pokoleń. Autorem tej madery jest Francisco Albuquerque – utalentowany enolog z firmy Blandy’s, cieszący się sławą jednego z najlepszych w Portugalii.

- Takie wino jak Madera Blandy’s MCDXIX zazwyczaj nie jest dostępne dla zwykłego śmiertelnika, nawet z zasobnym portfelem – mówi Paweł Gąsiorek, prezes zarządu Domu Wina, wyłącznego dystrybutora trunku. - Bardzo stare madery są trzymane na wyjątkowe okazje, np. oficjalne wizyty głów państw czy monarchów. Takiego kilkudziesięciu lub kilkusetletniego wina może być jedna, dwie beczki i koniec. Za żadne pieniądze nie da się go zrobić więcej. Sześćsetna rocznica odkrycia wyspy skłoniła winiarnię do zrobienia kupażu win pochodzących z XIX, XX i XXI wieku. Tego wina na całym świecie jest tylko 600 butelek! Każda ma rozmiar magnum, czyli 1,5 l pojemności. Pamiętajmy, że madera jest teoretycznie winem nieśmiertelnym. Można ją przechowywać przez pokolenia i będzie coraz lepsza, więc to pewna inwestycja – dodaje Paweł Gąsiorek.

Każda z 600 numerowanych butelek tej ekskluzywnej, limitowanej edycji, to hołd złożony odwadze i śmiałości portugalskich żeglarzy, którzy niegdyś wypłynęli w nieznane.

Wzmacniane wino z Madery, noszące nazwę wyspy, nie tylko przynosi jej dochód, ale służy też promocji wyspy, rozpowszechniając od wielu stuleci jej nazwę na całym świecie.

Pomysł na wino madera zrodził się przez przypadek. Wino jako produkt eksportowy do Europy Azji i obu Ameryk było transportowane powolnymi żaglowcami. Aby się nie zepsuło, dolewano do niego spirytus z trzciny cukrowej masowo uprawianej na wyspie. Wielomiesięczna podróż, utlenianie, upał i kołysanie zmieniały smak produktu nie do poznania. Wino stawało się bardzo złożone, nabierając całkiem nowych aromatów i struktury. Okazało się, że jest całkiem smaczne. Odtąd, aż do końca XIX wieku, celowo wożono maderę w ładowniach w celach winifikacyjnych.

Od XVII wieku wzmacniana madera robiła wielką karierę na europejskich stołach. Podobnie jak w Porto, produkcję i handel winem zdominowali Anglicy. W czasach rozkwitu, w XVIII wieku, działało tu ponad trzydzieści wytwórni. W XIX wieku, po pladze filoksery, zmieniły się odmiany uprawianych tu winorośli i zrezygnowano z dalekich podróży po ocenach na rzecz podgrzewania madery na wyspie. Areał upraw skurczył się, obecnie na wyspie działa tylko osiem wytwórni.

Style i odmiany

Madera to wino białe. Barwa często jednak wprowadza w błąd, bowiem proces dojrzewania zmienia ją do ciemnego mahoniu włącznie. Wino może być wytrawne lub słodkie.

Tradycyjnym odmianom winorośli przypisywany jest odpowiedni stopień słodkości. Najsłodszy jest malmsey (zwany też malvasia) – ciemnobrązowe, oleiste i intensywnie pachnące wino.

Kolejnym w skali słodkości jest Bual, wyprzedzając Serciala i Terranteza.

Wina Bual są ciemne w barwie, rodzynkowe z ogromnym potencjałem do starzenia, przewyższającym pod tym względem inne madery. Z Bualem w konkurencji na długowieczność mierzyć się może Sauternes lub rocznikowe porto. Kilkudziesięcioletnie Buale są cennymi winami koneserskimi.

Z kolei z odmiany sercial (cerceal) tworzy się najbardziej wytrawne orzeźwiające madery. Te szczepy uprawia się wysoko w górach, przez co dojrzewają powoli późno. Sercial jest lekki, pachnący, doskonały na apetyt.

Madery rocznikowe są jednoodmianowe i dojrzewają w beczkach minimum 20 lat. Madera jest winem niezwykle długowiecznym. Pasuje do niej powiedzenie, że im wino starsze, tym lepsze. Najdroższe mają ponad 100 lat i nic nie stoi na przeszkodzie, aby dalej dojrzewały. Wino nie psuje się nawet po otwarciu butelki!

Dziś trunek ten pijemy jako aperitif, podajemy z potrawami, deserami itp., tworząc ekscytujące połączenia smakowe. Maderę można też pić w drinkach lub samą – jako wspaniałe wino do kontemplacji.

Warto też dodać, że na etykietach mader pojawiają się oznaczenia wieku: 3, 5, 10, 15, 20, 50 lat. W blendach oznacza to wiek najmłodszego wina użytego w mieszance. W winach rocznikowych na butelce znajdziemy rok zbiorów.