Sezam w kuchni. Wielka moc małych ziarenek

Występują różne odmiany sezamu, ale najczęściej sięga się po sezam biały o smaku słodkawym i lekko orzechowym i sezam czarny, który jest bardziej aromatyczny. Jako że sezam jest rośliną oleistą, najczęściej kojarzy się go z jadalnym olejem sezamowym wytwarzanym z nasion. Jednak wykorzystuje się go również w kosmetyce do produkcji mydeł, a olejek eteryczny uzyskiwany z kwiatów sezamu jest pożądany w przemyśle perfumeryjnym.

Jeśli chodzi o wykorzystanie sezamu w kuchni, popularny jest jako dodatek do deserów i to właśnie z niego wyrabia się chałwę i sezamki. Można też z niego wytwarzać pastę tahini (składnik hummusu), olej sezamowy czy mleko sezamowe.

W wersji ziarnistej może być składnikiem panierek, sałatek czy farszów, dodaje się go również do sushi. Sezam można jeść na surowo, prażyć i gotować, ale też, żeby był bardziej lekkostrawny, poleca się mielenie lub moczenie. Ciekawym sposobem wykorzystania sezamu jest gomasio, czyli sól sezamowa, którą można zrobić, prażąc sezam wymieszany z solą na patelni.

Sezam należy przechowywać w suchym i ciemnym miejscu, w szczelnych pojemnikach.

Nasiona sezamu zawierają duże ilości białka, dlatego stanowią ważny dodatek do diety wegetariańskiej. Spośród składników mineralnych można w nich znaleźć dużo potasu, fosforu i magnezu. Na układ kostny korzystnie działa wapń, a miedź wpływa korzystnie na dolegliwości związane z zapaleniem stawów. Sezam czarny ma w sobie dużo żelaza, dlatego może być polecany dla anemików.

Sezam jest też źródłem witamin z grupy B i jednym z najbogatszych źródeł fitosteroli, które wpływają na obniżenie cholesterolu we krwi, działa zatem przeciwmiażdżycowo. Zawiera on również sezamol i sezaminol, antyoksydanty, które pomagają uporać się z wolnymi rodnikami, opóźniając procesy starzenia w organizmie. Sezam wzmacnia także odporność, a pomaga organizmowi uporać się ze szkodliwymi substancjami, usprawniając metabolizm leków i alkoholu.

Sezam wykazuje też działanie moczopędne oraz używany jest do zwalczania hemoroidów i zaparć. Olej sezamowy jest polecany w dolegliwościach skórnych, wcierany we włosy zmniejsza suchość i łuszczenie skóry, odtyka pory i wspomaga walkę z infekcjami, działa też wzmacniająco na paznokcie. Sezam może być też pomocny przy mokrym kaszlu, ponieważ ma działanie wykrztuśne – do tego celu stosuje się mieszankę sezamu z wodą i siemieniem lnianym.

Sezam może być silnym alergenem, podstawowymi objawami wrażliwości na ten produkt są bóle brzucha, biegunka czy wymioty. Może on też wywołać wstrząs anafilaktyczny, a należy do produktów spożywczych, które najczęściej wywołują taką reakcję, dlatego powinny na niego uważać osoby uczulone na mąki i orzechy. Powinno się go unikać przy biegunkach lub kamicy nerkowej.