Pęczotto - pomysł na smaczny i zdrowy obiad
Kasza powinna jak najczęściej gościć na twoim stole. Jeśli nie masz na nią pomysłu, zrób pęczotto: smakowite danie z kaszy pęczak. Pęczotto przyrządza się podobnie jak risotto. Daje szerokie pole do popisu osobom, które lubią eksperymentować w kuchni. Przygotowanie takiego dania jest proste, a jego walory smakowe - nie do podważenia.
Doceń kaszę!
Kasza powinna jak najczęściej gościć na twoim stole. Jeśli nie masz na nią pomysłu, zrób pęczotto: smakowite danie z kaszy pęczak. Pęczotto przyrządza się podobnie jak risotto. Daje szerokie pole do popisu osobom, które lubią eksperymentować w kuchni. Przygotowanie takiego dania jest proste, a jego walory smakowe - nie do podważenia.
Pęczak na tle innych kasz
Kasza pęczak, którą zajadali się nasi dziadowie, wraca na polskie stoły. Spory w tym udział ma zwrot ku zdrowemu stylowi życia. Chcemy jeść smacznie i zdrowo, a kasze idealnie się w to wpisują. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje pęczak, czyli kasza jęczmienna - konkretnie całe obłuskane i wypolerowane ziarno jęczmienia. Z pęczaku wyrabia się kaszę jęczmienną perłową i kaszę jęczmienną łamaną.
Pęczak ma najwięcej wartości odżywczych sposób wszystkich typów kasz jęczmiennych. Składa się z wody, błonnika, węglowodanów, białka. W pęczaku znajdziemy takie cenne substancje odżywcze jak: magnez, potas, wapń, żelazo, selen, mangan, cynk, sód, miedź, fosfor. Spośród nich dużo jest zwłaszcza potasu (ponad 60 mg w 100 g kaszy), fosforu (ponad 36 mg w 100 g) i magnezu (10 mg w 100 g).
Skarbnica cennych składników
Potas odpowiada za transport składników odżywczych do wnętrza komórek, a także za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i właściwą pracę mięśni. Reguluje pracę układu krwionośnego. Wpływa na serce i procesy myślowe: zapewnia dobrą pamięć i ułatwia koncentrację. Pełni istotną rolę w utrzymaniu odpowiedniej gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu oraz zapewnieniu równowagi kwasowo-zasadowej.
Fosfor występuje w każdej komórce naszego ciała - uważa się, że żaden inny pierwiastek nie spełnia tylu funkcji w organizmie człowieka. Jest odpowiedzialny za zdrowe kości oraz zęby. Uczestniczy w procesie wzrostu i w procesach metabolicznych, jest przekaźnikiem energii, zapewnia prawidłowe funkcjonowanie mózgu. Niedobór fosforu powoduje zaburzenia metabolizmu, łamliwość kości, brak łaknienia, niedokrwistość, zwiększoną podatność na infekcje, bóle stawów, osłabienie, próchnicę nerwów, nerwowość i spadek samopoczucia.
Magnez z kolei korzystnie wpływa na serce i umysł, koi nerwy, uspokaja, usprawnia trawienie, wpływa na odporność, reguluje pracę tarczycy.
Jedz pęczak na zdrowie
W pęczaku znajdziemy również cenne witaminy, chociaż w ilościach śladowych - witaminę E (tzw. eliksir młodości i płodności, silny przeciwutleniacz) oraz odpowiadające za zdrowy układ nerwowy witaminy z grupy B. Na uwagę zasługuje zwłaszcza kwas foliowy (witamina B9), bezcenny dla kobiet starających się o dziecko i w ciąży. W 100 g pęczaku jest ok. 13 mcg tego kwasu, natomiast jego dzienna rekomendowana dawka to 400 mcg.
Spożywanie kaszy pęczak korzystnie wpływa na cały organizm, reguluje trawienie, obniża wysokie ciśnienie i wysoki cholesterol, wzmacnia kości i zęby, chroni przed chorobami krążenia.
Pęczak w kuchni
Kasza pęczak może być składnikiem zupy albo farszu (np. gołąbków), dodatkiem do drugiego dania (mięsnego, wegetariańskiego). Można z niej również zrobić samodzielne danie - to właśnie pęczotto. Słowo dość zabawne, choć nie jest przypadkowe: pochodzi od "risotto", czyli śródziemnomorskiego dania, które robi się na bazie specjalnej odmiany ryżu.
Pęczak w kuchni
Pęczak, podobnie jak wykorzystywany do przygotowania risotto ryż arborio albo carnaroli, jest świetnym nośnikiem smaku i może posłużyć za składnik dania jednogarnkowego. Zasada przygotowania pęczotto jest podobna jak risotto: w dużym rondlu albo na głębokiej patelni, na dobrym oleju, podsmażamy czosnek, cebulę, ulubione warzywa, a następnie wsypujemy kaszę. Uwaga: powinna być sucha, nie gotujemy jej wcześniej. Niektórzy nie zalecają wcześniejszego opłukiwania kaszy - jeśli chcesz to zrobić, upewnij się, że podczas dodawania do rondla albo na patelnię będzie sucha.
Gotowanie kaszy pęczak
Żeby pęczak się ugotował, zalewamy go gorącym bulionem (drobiowym, warzywnym) - stopniowo, chochelka po chochelce. Kasza musi wchłonąć cały bulion i ugotować się do miękkości. Jeśli chcemy mieć danie z mięsem, kawałki kurczaka możemy podsmażyć na patelni, a do dania dodać je na końcu (druga opcja: kurczaka dodajemy po odsmażeniu kaszy, nie zdejmujemy go z patelni, tylko wszystkie składniki dusimy razem).
Pęczak przygotowywany w ten sposób potrzebuje ok. 20-30 minut, aby zmięknąć. Pamiętajmy o regularnym mieszaniu potrawy. Opcjonalnie do dania można dodać 1/4-1/3 szklanki białego wina (dodatek białego wina charakterystyczny jest dla risotto).
Pęczotto bywa niekiedy nazywane kaszotto, choć akurat ta druga nazwa jest szersza i obejmuje również inne dania przygotowane na bazie kaszy - np. jaglanej (potocznie nazywamy je jaglotto) czy gryczanej (gryczotto). Zasada przygotowania tych potraw jest taka sama - podsmażenie ziaren na tłuszczu (tzw. impregnowanie), a następnie powolne dolewanie bulionu i gotowanie do miękkości z ulubionymi dodatkami.
Wskazówki
- Bulion można połączyć np. z przecierem pomidorowym albo koncentratem buraczanym;
- Delikatne warzywa (szpinak, jarmuż) dodajemy pod sam koniec, na ostatnich kilka minut duszenia;
- Bulion zaczynamy wlewać, gdy odparuje wino (o ile je dodajemy);
- Różne rodzaje kasz możemy ze sobą mieszać - ciekawie smakuje połączenie pęczaku z gryczaną;
- Pęczotto dobrze smakuje posypane parmezanem;
- Pęczotto najlepiej doprawić na końcu, jeśli jednak robimy danie z mięsem, dodatek soli i pieprzu do niego będzie wskazany;
- Czosnek możemy albo dodać na samym początku (wrzucamy go na krótko na oliwę), albo na sam koniec, gdy potrawa będzie już prawie gotowa;
- Bulion robimy wcześniej, a podczas przygotowywania pęczotto trzymamy go cały czas na małym ogniu;
- Kasza pęczak znakomicie smakuje z suszonymi pomidorami;
- Grzyby smażymy na początku, przed dodaniem kaszy;
- Bardzo smaczne jest pęczotto posypane posiekanymi orzechami włoskimi (najlepiej podprażonymi na suchej patelni);
- Wzorem risotto do pęczotto można po ugotowaniu dodać 1-2 łyżeczki masła i ewentualnie trochę startego parmezanu, a całość wymieszać i odstawić na 1-2 minuty;
- Do pęczotto bardzo pasuje ser kozi;
- Jeśli po wyłożeniu na talerze pęczotto wydaje nam się suche, można je skropić dobrą oliwą.
Ewa Podsiadły-Natorska/mp/WP Kuchnia
