Która sałata jest najlepsza?

To warzywo występuje w blisko 200 odmianach, ale każda z nich może pochwalić się dużą zawartością witamin, minerałów i innych cennych dla zdrowia substancji. Dzięki różnorodności smaków i kolorów, sałaty nie tylko wzbogacają smak potraw, ale stanowią także ich ozdobę. Poznajmy tajemnice najpopularniejszych odmian.

Rafał Natorski/mmch/kuchnia.wp.pl

Najpopularniejsza odmiana w polskiej kuchni. Ma niezbyt dużą główkę i delikatne listki o łagodnym, choć niekiedy lekko gorzkawym smaku. Sałata masłowa zawiera dużo witaminy C, kwasu foliowego, potasu, wapnia, żelaza, magnezu i fosforu. Dzięki temu działa oczyszczająco na organizm i ułatwia procesy trawienia, a także obniża poziom cholesterolu.
Warzywo najlepiej smakuje na surowo, z dodatkiem jogurtu lub sosu winegret. Doskonale komponuje się z kukurydzą, pomidorem, papryką, ogórkiem czy awokado. Jest także świetnym uzupełnieniem kanapek.

Ma jedną wadę - należy do produktów bardzo nietrwałych i szybko więdnie, tracąc kruchość. Dlatego sałatę należy przechowywać w lodówce.

Bardzo popularna odmiana w naszym kraju. Tworzy główki ze ściśle przylegających do siebie listków, a wyglądem przypomina jasnozieloną kapustę. Jest krucha, ma łagodny i orzeźwiający smak, ale posiada mniej cennych właściwości niż inne sałaty. Może się jednak pochwalić sporą zawartością kwasu foliowego - witaminy niezbędnej dla kobiet w ciąży oraz planujących ciążę.

Sałata lodowa wyjątkowo długo zachowuje świeżość i znosi przechowywanie w lodówce nawet do kilkunastu dni.

Jest najstarszą uprawianą przez człowieka sałatą, była ceniona już w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie, gdzie uchodziła przede wszystkim za roślinę leczniczą. Uważana jest za najzdrowszą z sałat. Zawiera spore ilości karotenu, który korzystnie wpływa na funkcjonowanie wzroku i układu odpornościowego. Jest także cennym źródłem witamin: B1, B2, PP oraz C i minerałów: wapnia, chromu, fosforu, potasu, magnezu i żelaza.

Ma luźno ułożone liście. Zewnętrzne są długie, grube i ciemnozielone, natomiast wewnętrzne jasnozielone i delikatne. Sałata rzymska jest bardzo krucha i orzeźwiająca. Dobrze czuje się w towarzystwie serów, zwłaszcza pleśniowych, oraz sosów na bazie majonezu. Najbardziej znaną i lubianą potrawą z tym warzywem jest sałatka Cesara.

Warzywo zwane także rokiettą siewną należy wprawdzie do roślin kapustowatych, ale ostatnio jest kojarzona przede wszystkim z sałatami. Ma kilkanaście zaokrąglonych, delikatnych liści wyrastających ze smukłych łodyżek. Wyróżnia się lekko pieprzowym (zdaniem niektórych chrzanowym) smakiem. Im starsza rukola, tym staje się on ostrzejszy, a niekiedy nawet smakołyk piecze w język. To zasługa aminokwasów siarkowych, które wykazują właściwości bakteriobójcze. Rukola jest również bogata w witaminy A, C, K oraz żelazo. Uchodzi za afrodyzjak.

Ze względu na intensywny aromat najlepiej sprawdza się jako dodatek do potraw o łagodnym czy też mdłym smaku. Warzywo dobrze współgra z kanapkami, pizzą, makaronami czy innymi sałatami. Rukolę można gotować oraz smażyć.

W ostatnich latach zdobyła w Polsce liczne grono miłośników. Wywodząca się z Włoch odmiana ma mocno postrzępione, jasnozielone lub żółtawe liście (niekiedy bywają także czerwone), mocno karbowane na brzegach. W smaku jest delikatna i lekko orzechowa.

Sałata najczęściej spożywana jest na zimno z innymi warzywami, polana dressingami. Jest również niezastąpionym składnikiem kompozycji złożonych z różnych gatunków sałat, oraz kanapek (zwłaszcza przyrządzanych na podróże gdyż liście tej sałaty długo pozostają świeże).

Rośnie w luźnych główkach, a jej liście (brunatne lub zielone) są sztywne i pomarszczone. Przypominają trochę liście dębu, stąd nazwa tej odmiany sałaty. Zawierają wiele cennych mikroelementów, przede wszystkim potasu i mają łagodny, lekko orzechowy smak. Doskonale sprawdzają się jako składnik sałatek (najlepiej smakują z winegretem na bazie octu balsamicznego). Ciekawy kształt i kolor sprawiają natomiast, że sałata jest również chętnie wykorzystywana do dekoracji.

Największy minus tej odmiany to bardzo krótka trwałość. Warzywo już po kilku godzinach zaczyna więdnąć, w lodówce wytrzymuje maksymalnie dwa dni.

Charakteryzuje się podłużną główką o ciasno ułożonych liściach. Podczas uprawy i przechowywania cykorię chroni się przed słońcem, dzięki czemu jej listki są białokremowe.
Dzięki dużej zawartości witamin (A, C, B, E, K), kwasu foliowego oraz innych związków organicznych (m.in. inuliny) warzywo pomaga we wzmacnianiu odporności, stymuluje wydzielanie żółci, obniża poziom cholesterolu. Dobrze wpływa na włosy i paznokcie. Wspomaga trawienie, działa oczyszczająco - pozwala uwolnić się od toksyn.

Cykoria ma jednak dość ostry smak, dlatego nie wszyscy ją lubią. Goryczy możemy się pozbyć, przed podaniem mocząc liście w zimnej wodzie. Warzywo należy przechowywać w lodówce nie dłużej niż 5 dni.

To odmiana cykorii. Jedno z ulubionych warzyw mieszkańców Italii to charakterystyczna główka z przylegających ciasno do siebie kruchych listków o wiśniowych lub fioletowych listkach i białych żyłkach. Ma bardzo gorzki smak, dzięki czemu pobudza apetyt, stymuluje system trawienny i pracę wątroby.

Żywy kolor liści powoduje, że radicchio stanowi efektowną dekorację różnych potraw. Przed podaniem dobrze jest wymoczyć warzywo w wodzie, aby pozbyć się goryczy. Smakołyk nadaje się do grillowania, pieczenia, duszenia i zapiekania, wtedy jednak traci kolor. Dobrze komponuje się z szynką parmeńską i świeżymi figami.

Wyjątkowo dekoracyjna roślina. Wywodząca się z Włoch odmiana ma mocno postrzępione, jasnozielone lub żółtawe liście (niekiedy bywają także czerwone), mocno karbowane na brzegach.

Charakteryzuje się zdecydowanym, dość gorzkim smakiem, dlatego świetnie pasuje do sałatek, szczególnie w towarzystwie sera gorgonzola, gruszek czy orzechów włoskich.

Sałata bardzo lubiana przez smakoszy z krajów śródziemnomorskich, w Polsce dość mało znana. Zwana jest też endywią szerokolistną. Nie jest wprawdzie tak dekoracyjna, jak jej poprzedniczka, gdyż zielone liście są gładkie i bardziej przypominają zwykłą sałatę niż endywię, ale jej walory smakowe są zdecydowanie wyższe (mniejsza zawartość goryczki i lekko orzechowy smak).

Sałata najczęściej spożywana jest na zimno z innymi warzywami, polana dressingami. Jest również niezastąpionym składnikiem kompozycji złożonych z różnych gatunków sałat oraz kanapek. Znawcy zalecają, żeby przed podaniem liście tej sałaty dusić przez kilka minut, co uwolni ich aromat.

Ponieważ eskariola jest trudno dostępna w naszych sklepach, warto pokusić się o jej uprawę w ogródku lub na balkonie.

Rafał Natorski/mmch/kuchnia.wp.pl