Noże kuchenne. Jakie wybrać i jak o nie dbać?

Stal kontra ceramika

Najczęściej oferowanym i wybieranym materiałem jest stal nierdzewna, choć możecie również trafić na wysokowęglową. Charakteryzuje się ona tym, że łatwo ją naostrzyć, ale trzeba je myć ręcznie, po umyciu dokładnie wytrzeć i na dodatek impregnować olejem. Stal nierdzewna wymaga dbałości głównie w kwestii ostrzenia. Wygodniccy docenią mnogość modeli z możliwością mycia w zmywarce. Noże ceramiczne charakteryzują się niższą częstotliwością ostrzenia, ale za to wymagają specjalnej ostrzałki do noży ceramicznych.

Szeroki wybór

Na rynku jest wiele rodzajów noży i oczywiście chciałoby się mieć je wszystkie. Spotkacie modele przeznaczone do krojenia chleba, warzyw, do obierania, do mięsa, sera, wędlin, steków, filetowania i tak moglibyśmy jeszcze długo wymieniać. Najbardziej uniwersalnym modelem jest tak zwany nóż szefa kuchni. Można nim zarówno kroić mięso, plastrować sery jak i filetować ryby. Podobne funkcje pełni nóż uniwersalny, a różnica tkwi w szerokości ostrza. To uniwersalne nada się nawet do smarowania kanapek.

Bardziej wyspecjalizowane noże są wykonane z myślą o konkretnym przeznaczeniu. Tak oto nóż do krojenia chleba będzie długi i wąski, a ostrze posiada ząbki. Ostrze do warzyw i owoców jest krótkie i małe. Może być proste, z ząbkami lub zaokrąglone. Do wędlin i tortów stosuje się długie, wąskie i gładkie ostrze w celu precyzyjnego i czystego cięcia. Nóż do filetowania jest cienki i elastyczny. Ostrze do obierania warzyw będzie zaokrąglone, dzięki czemu łatwiej dopasuje się na przykład do kształtu ziemniaków. W przyrodzie występują nawet osobne noże do krojenia pomidorów, które są tak zrobione, by radzić sobie z krojeniem skórki, a jak wiadomo, ta jest śliska i bywa twarda.

Cechy dobrego noża

Kluczem do sukcesu jest solidność wykonania, przez którą rozumiemy nie tylko jakość użytej stali, ale również samą konstrukcję. Zarówno ostrze, jak i trzpień powinny stanowić jeden kawałek stali, a rękojeść stanowi jedynie obudowę i ułatwienie korzystania z noża. Ostrze powinno być twarde i ostre tak, by cięło bez użycia siły.

Jak dbasz, tak kroisz

W kwestii dbania o noże trzeba zwrócić uwagę na dwie rzeczy. Pierwsza to utrzymanie w czystości. Najlepszym sposobem jest opłukanie ciepłą wodą z użyciem płynu do mycia naczyń, nawet jeśli producent dopuszcza mycie w zmywarce. Chemia i wysoka temperatura mogą doprowadzić do uszkodzenia ostrza i rękojeści. W przypadku stali nierdzewnej może dojść do zmiany struktury i właściwości materiału, a wiec nóż może się wyszczerbić i zardzewieć.

Drugi punkt to ostrzenie, którego absolutnie nie należy się bać. Tu macie dwa rozwiązania. Pierwsze to ostrzałki ręczne, które pozwalają na doraźne utrzymanie ostrości. Drugi to systemy ostrzące ze specjalnymi kamieniami. Wyróżniamy syntetyczne, ceramiczne i diamentowe. Ceramiczne służą do ostrzenia stali o twardości do 62 stopni HRC w skali Rockwella. Syntetyczne słyną z wytrzymałości, a diamentowe - ze skuteczności. Jest też kilka gradacji. Od 300 do 500 używamy do ostrzenia wstępnego, od 500 do 800 do właściwego, a od 800 w górę mówimy o wygładzaniu krawędzi. Warto wyposażyć się w zestaw z podstawkami pozwalającymi ostrzyć pod konkretnym kątem. Dla noży kuchennych będzie to 20 stopni.