Czy warto jeść sałatę?
Jeszcze do niedawna największym powodzeniem na naszych stołach cieszyła się sałata masłowa. Podawano ją ze śmietaną, oliwą, majonezem, sokiem z cytryny lub rozdrobnionym jajem na twardo. Później dołączyła do niej sałata lodowa, która szybko znalazła licznych zwolenników. Dziś na sklepowych półkach mamy prawdziwe zatrzęsienie sałat. Możemy wybierać w kolorach, kształtach, i smakach. Dostępne są nawet gotowe mieszanki, które wystarczy jedynie przerzucić do miseczki i doprawić.
Nie tylko dla królików!
Część z nas zamieniła się w prawdziwych smakoszy sałaty. Inni w dalszym ciągu odnoszą się do niej z dystansem i traktują bardziej jako ozdobę, niż coś co naprawdę nadaje się do jedzenia. Kto ma rację? Czy sałata jest wartościowym elementem diety, czy też jak czasem można usłyszeć „zwykłym zielskiem”?
Jak się okazuje, ta niepozorna, krucha, liściasta główka kryje w sobie wiele cennych składników. Po pierwsze, dostarcza znacznych ilości karotenu - barwnika chroniącego organizm przed procesami starzenia. Po drugie, zawiera kwas foliowy, składnik niezwykle ważny do sprawnej pracy układu nerwowego. Jego niedobory mogą okazać się szczególnie groźne dla kobiet ciężarnych.
Sałata jest również doskonałym źródłem potasu, dbającego o serce i prawidłowe ciśnienie krwi. Dostarcza znacznych ilości błonnika pokarmowego, który poprawia perystaltykę jelit zabezpieczając przed zaparciami oraz wspomaga oczyszczanie organizmu z toksycznych substancji. Błonnik to również sprzymierzeniec szczupłej sylwetki!
Którą wybrać?
Różnorodność odmian sałaty może przyprawić o zawrót głowy. Niejednokrotnie zadajemy sobie pytanie, która z nich jest najzdrowsza, najsmaczniejsza i najbardziej krucha?
Zacznijmy od najpopularniejszej w naszych sklepach - sałaty masłowej. Jej cechą charakterystyczną jest delikatny, lekko słodki smak. Wykorzystujemy ją jako główny składnik sałatek, dodatek do kanapek lub element dekoracji dań. Do najcenniejszych składników sałaty masłowej należy: błonnik, żelazo, magnez, witaminy z gr. B oraz witamina C. Warto też pamiętać, że najwięcej wartościowych składników zawierają jej zewnętrzne liście, które często bez zastanowienia usuwamy. Sałata masłowa ma jeden minus, jest bardzo nietrwała, w związku z czym powinniśmy ją zjadać jak najszybciej po zakupie. Przechowywana, szybko więdnie tracąc jednocześnie swoją kruchość.
Druga pod kątem popularności w naszym kraju - sałata lodowa, jest wyjątkowo krucha i delikatna. Doskonale komponuje się zarówno z owocami, jak i dodatkami mięsnymi czy nabiałem. Co najważniejsze jest bardzo praktyczna, można ją przechowywać w lodówce nawet ponad tydzień! Niestety jej popularność nie idzie w parze z wartością odżywczą, sałata lodowa jest uboga w składniki odżywcze. Zwolennicy sałaty lodowej powinni od czasu do czasu zastąpić ją sałatą rzymską, równie trwałą i kruchą, a jednocześnie bardziej odżywczą.
Kolejna, mniej popularna przedstawicielka sałat, nazywana dębową jest dostępna w dwóch kolorach: zielonym i czerwonym. Jej liście przypominają kształtem liście dębu. Ma wysoką wartość odżywczą w związku z czym doskonale sprawdza się jako składnik sałatek. Ciekawy kształt i kolor sprawiają z kolei, że często jest również wykorzystywana do dekoracji. Jej największy minus to bardzo krótka trwałość, już po paru godzinach zaczyna więdnąć.
Cykoria, również dostępna w dwóch kolorach, w warunkach chłodniczych może przetrwać do kilku dni. Jest warzywem zawierającym inulinę tzw. prebiotyk, czyli węglowodan stanowiący doskonałą pożywkę dla dobroczynnych mikroorganizmów. Bada się również wpływ inuliny na regulowanie poziomu cholesterolu i poprawę wchłaniania wapnia. Część osób nie przepada jednak za cykorią z powodu jej gorzkiego posmaku. W celu uśnięcia nieprzyjemnej goryczki wystarczy przez chwilę wymoczyć jej liście w ciepłej wodzie.
Pozostaje jeszcze roszponka i rucola. Pierwsza ma charakterystyczne drobne, ciemnozielone listki. Jej smak jest niezwykle łagodny z delikatną orzechowa nutą. Rucola jest z kolei bardzo intensywna, zdarza się, że czasem wręcz piecze w język. Ze względu na intensywny aromat najlepiej sprawdza się jako dodatek do mieszanek sałat.
Uważaj na dodatki!
Większość sałat nie potrzebuje żadnych szczególnych zabiegów, ani dodatków, by świetnie smakować. Liście trzeba przed zjedzeniem dokładnie umyć, a najlepiej namoczyć na kilka minut w wodzie. W usuwaniu wilgoci z mokrej sałaty doskonale sprawdza się specjalna ręczna suszarka. Co dalej z naszą sałatą? Trzeba przełożyć ją do salaterek lub na talerze, można dodać również inne warzywa: pomidory, paprykę, cebulę, oliwki, rzodkiewki. Do doprawienia sałaty wystarczy zaledwie kilka kropli soku z cytryny lub octu winnego, oliwa i świeżo zmielony pieprz.
Sałata to warzywo zawierające minimalną ilość kalorii, które doskonale sprawdza się w diecie odchudzającej. Zdarza się jednak, że dodajemy do niej tłuste, ciężkostrawne sosy, sprawiające, że zamiast dietetycznej sałatki mamy na talerzu bombę kaloryczną!
Dodatek tłuszczu do sałaty, poza podnoszeniem kaloryczności, ma też swoje zalety. Przede wszystkim znacznie poprawia wchłanianie karotenu. Nie można jednak przesądzać z jego ilością. Łyżka oliwy na dużą porcję sałaty w zupełności wystarczy.
Samodzielnie można też przygotować najróżniejsze aromatyczne oliwy, które sprawią, że nasze sałatki będą jeszcze smaczniejsze. Wystarczy wrzucić do czystej butelki rozdrobnione ząbki czosnku, świeże zioła lub ziarna pieprzu, zalać oliwą i pozostawić na kilka dni. Zwolennicy ostrych potraw mogą przygotować oliwę z dodatkiem papryczki chili.
Karolina Malecka, specjalista ds. żywienia
Polecamy również:
