Czerwony ryż - co to jest?
Jeśli na dźwięk słowa "ryż", masz przed oczami białe ziarna, pewnie zaskoczy cię wiadomość, że ryż może być też czarny, brązowy albo czerwony. Ten ostatni po ugotowaniu odznacza się sypkością, słodkawym smakiem i przede wszystkim walorami prozdrowotnymi. Dzięki niemu stworzymy oryginalne, dekoracyjne, sycące dania.
Wyjątkowa odmiana ryżu
Jeśli na dźwięk słowa "ryż", masz przed oczami białe ziarna, pewnie zaskoczy cię wiadomość, że ryż może być też czarny, brązowy albo czerwony. Ten ostatni po ugotowaniu odznacza się sypkością, słodkawym smakiem i przede wszystkim walorami prozdrowotnymi. Dzięki niemu stworzymy oryginalne, dekoracyjne, sycące dania.
Który ryż jest najzdrowszy?
Warto jeść ryż, jednak pod warunkiem, że wybieramy najlepszą dla zdrowia odmianę. Naukowcy nie mają wątpliwości, że najgorszej jakości jest ryż biały. Zanim trafi do sprzedaży, zostaje oczyszczony, przez co traci witaminy i pierwiastki znajdujące się w łuskach. Zespół uczonych z Japonii, Chin, Stanów Zjednoczonych i Australii odkrył, że spożywanie białego ryżu kilka razy w tygodniu o kilkanaście procent podnosi ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. A im więcej ryżu jemy, tym ryzyko rozwoju choroby jest większe.
Optymistyczne wnioski płyną natomiast z badań nad ryżem pełnoziarnistym. Uczeni z Uniwersytetu Harvarda dowiedli, że spożywanie minimum dwóch porcji takiego ryżu w tygodniu zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy. Na szczególną uwagę zasługuje bogaty w przeciwutleniacze ryż czerwony pełnoziarnisty.
Co w nim siedzi i jak go gotować?
Swój kolor zawdzięcza obecności antocyjanów - organicznych związków chemicznych z grupy flawonoidów. To przeciwutleniacze, które hamują atak wolnych rodników, chroniąc nas przed rozwojem groźnych chorób, w tym nowotworów, a także przed przedwczesnym starzeniem.
Po ugotowaniu czerwony ryż jest zdecydowanie bardziej wyrazisty w smaku od ryżu białego, z delikatną słodką nutą i orzechowym posmakiem. Ma długie ziarna. Czerwony ryż gotujemy według standardowych proporcji 1:2 (jedna porcja ryżu na dwie porcje wody) przez ok. 30-40 minut. Najlepiej gotować go w osolonej wodzie. Można dodać też inne przyprawy, np. kurkumę, tymianek, słodką paprykę, kolendrę, a także łyżeczkę masła albo oleju (świetnie pasuje kokosowy). Po ugotowaniu zachowuje sypkość.
Jak wykorzystać czerwony ryż w kuchni?
Czerwony ryż w 100 g ma prawie 370 kcal, blisko 8 g białka i 2,4 g tłuszczu. Pasuje zarówno do dań wytrawnych, jak i słodkich. Może być zaserwowany w formie zapiekanki, sałatki (np. z kukurydzą, kiszonym ogórkiem, fetą i jajkami, ale również z dodatkiem plastrów ananasa). Idealny do dań mięsnych i duszonych warzyw. Jest dekoracyjny, dlatego warto podać go w czasie przyjęcia czy rodzinnego spotkania. Jeśli chodzi o wersję na słodko, czerwony ryż świetnie łączy się z egzotycznymi owocami.
Samo zdrowie
Warto włączyć go do diety, ponieważ jest lekkostrawny, ma niższy indeks glikemiczny od ryżu białego i doskonale zasyca. Organizm trawi go powoli. Jest bardzo dobrym źródłem błonnika, który pobudza ruchy robaczkowe jelit, reguluje rytm wypróżnień i chroni nas przed zaparciami.
Czerwony ryż znany jest ze swoich właściwości przeciwnowotworowych. Korzystnie wpływa na krążenie i układ nerwowy, wspomaga leczenie dolnych i górnych dróg oddechowych. Wzmacnia serce. Polecany jest przed treningiem jako źródło węglowodanów złożonych. Nie uczula. Spożywany regularnie wzmacnia odporność. Pomaga obniżyć wysoki cholesterol i trójglicerydy. Stabilizuje poziom cukru we krwi.
Samo zdrowie
Ajurweda (system medycyny indyjskiej rozwinięty w starożytności) uważa ryż czerwony za najbardziej wartościowy ze wszystkich - ponoć wpływa na tworzenie się esencji życiowej. Spożywanie czerwonego ryżu pomaga zachować dobre zdrowie: korzystnie oddziałuje na trawienie, wzrok, głos, mięśnie, a nawet barwę skóry. W medycynie ajurwedyjskiej czerwonym ryżem leczy się gorączkę, kaszel, zatrucia i duszności. Uważa się ponadto, że jego spożywanie zwiększa produkcję komórek rozrodczych u kobiet i mężczyzn. To produkt zalecany w astmie. Czerwony ryż stanowi ponadto bardzo dobre źródło żelaza, którego niedobór powoduje niedokrwistość (anemię), a także witamin z grupy B dobroczynnych dla układu nerwowego.
Czerwony ryż znajdziemy w sklepach ze zdrową żywnością i dobrze zaopatrzonych delikatesach oraz supermarketach. Kosztuje więcej niż ryż biały, jednak jego walory prozdrowotne i smakowe zrekompensują nam ten wydatek. Najlepiej wybierać produkt pochodzący z uprawy ekologicznej.
Ewa Podsiadły-Natorska/mp/WP Kuchnia
