Kluski
Określenie kluski odnosi się do potraw mącznych, często z dodatkiem ziemniaków i jajek. Występują zarówno w kuchni polskiej, jak i kuchniach innych krajów. W Polsce szczególnie popularne są kopytka oraz śląskie. Podawane są z daniami mięsnymi lub jako uzupełnienie zupy i sosów.
W zależności od składników, miejsca pochodzenia, kształtu i sposobu przygotowania można wyróżnić wiele rodzajów. Są to między innymi: gnocchi, śląskie, kopytka, lane kluski, pyzy, szpecle, zaierki, knedliki, leniwe, pyzy.
Wiele osób może obawiać się objadania kluskami, ponieważ nie jest to najzdrowsza potrawa. Mąka, gluten, do tego są tuczące, ale trudno się im oprzeć. Kluski śląskie, czyli małe okrągłe lekko spłaszczone kluski z dziurką to tradycyjna polska potrawa. Przygotowuje się je z ugotowanych ziemniaków połączonych w stosunku objętościowym 4:1.
W zależności od użytego gatunku ziemniaków i koloru żółtka jajka, przyjmują barwę białokremową, lekko żółtą a nawet koloru żółtka.
Wgłębienie w klusce oprócz funkcji dekoracyjnej spełnia rolę miejsca, w którym zatrzymuje się podany z potrawą sos. Dziurka pomaga także równomiernie ugotować kluski. Kluski śląskie podaje się zwłaszcza jako dodatek do pieczonych dań mięsnych z sosem lub przyrządzanej na rozmaite sposoby kapusty. Występują także jako danie podstawowe, okraszone stopioną słoniną. Kluski śląskie można podawać również na słodko z dodatkiem śmietany i cukru, bądź dżemu.
Kopytka, potocznie zwane szagówkami, to kolejne tradycyjne kluski z polskiej kuchni. Mogą przypominać śląskie, jednak ten, kto je jadł potrafi wskazać znaczące różnice, którymi są nie tylko kształt formowania klusek. Kopytka krojone są w romby. mogą być daniem głównym lub dodatkiem do innych potraw, np. gulaszu lub mięsa duszonego. Mogą być podawane okraszone masłem lub słoniną ze skwarkami, polane sosem np. grzybowym albo z dodatkiem zasmażanej kapusty. Kopytka można przyrządzić, wykorzystując oprócz mąki, jaj oraz puree z ziemniaków, również puree z dyni.
Do polskich kopytek podobne są włoskie gnocchi. Istnieje wiele regionalnych wersji tej potrawy, m.in. z ziemniaków, warzywnego purée, sera, mąki gryczanej. Dodatkiem do gnocchi są sosy, takie jak podawane z włoskimi makaronami.
Kluski mogą być podawane na słono, jak i słodko. Mogą być pysznym obiadem lub dodatkiem do niego. Leniwe na słodko świetnie sprawdzą się na kolację.
W niektórych regionach Polski można spotkać "kluski" jako określenie na makaron.